مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ شد. تلاش می‌شود تا در یک سلسله یادداشت‌ها به بررسی دقیق‌تر این مفهوم پرداخته شود. برای این بررسی چارچوبی در نظر گرفته شد که برآمده از متن فکت شیت ایرانی و اظهارات آقای عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری است. به نظر می‌رسد در نظر تیم مذاکره کننده ایرانی برداشتی از مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» وجود دارد که تقریبا متناظر با تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در مدت تشدید شدن پرونده هسته‌ای ایران است. (به یادداشت اول مراجعه شود)
در یادداشت‌های قبلی درباره نسبت تحریم بانک مرکزی، تحریم سوئیفت و تحریم نفتی بخش تولید و بخش فروش نفت؛ با موضوع هسته‌ای بحث شد و در این یادداشت به تحریم شرکت ملی نفت پرداخته می‌شود.
یکی دیگر از تحریم‌های مرتبط با تحریم نفتی تحریم شرکت ملی نفت ایران (NIOC) است. چرا که این شرکت متولی تولید و فروش نفت خام ایران است. شرکت ملی نفت ایران در آبان ۱۳۹۱ بر اساس دستور اجرایی ۱۳۳۸۲ که در تیر ۱۳۸۴[۱] برای جلوگیری از گسترش سلاح‌های کشتار جمعی تصویب شده، تحریم شد.
وزارت خزانه‌داری آمریکا در فکت شیت منتشر شده در بیان دلایل تحریم شرکت ملی نفت ایران می‌نویسد:
«امروز تعیین مصادیق دستور اجرایی ۱۳۳۸۲ شبکه پشتیبانی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را که در امتبر ۲۰۰۷ مصداق دستور اجرایی ۱۳۳۸۲ قرار گرفت، هدف قرار داده است. [سپاه پاسداران انقلاب اسلامی] در فعالیت‌های مربوط به اشاعه فعال است.»
پس از این بیان، عناوین نهادها و موسساتی که در این شبکه حضور دارند را بیان می‌کند که اولین این شرکت‌ها، شرکت ملی نفت ایران است. در این فکت شیت در بیان ارتباط میان شرکت ملی نفت و سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی می‌نویسد:
«شرکت ملی نفت ایران به عنوان پشتیبانی کننده و یا تلاش کننده برای پشتیبانی مالی، موادی و ارایه سایر خدمات به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مشخص شده است. در حکومت فعلی ایران، نفود سپاه در بخش انرژی و شرکت ملی نفت افزایش یافته است.و …»
قبل از آمریکا، اتحادیه اروپا شرکت ملی نفت ایران را در مهر ۱۳۹۱ تحریم کرد. این تحریم برای ایجاد محدودیت برای ایران در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای و موشک‌های بالستیک اعمال شده است. مصوبه اصلی با عنوان مصوبه ۲۶۷/۲۰۱۲ شناخته می‌شود.
در تحریم اتحادیه اروپا قید شده است که افراد و نهادهایی که درگیر در فعالیت‌های هسته‌ای یا بالستیک است.
شرکت ملی نفت در متمم این مصوبه به این تحریم‌ها اضافه شد. در دلایل اعمال تحریم بیان شده است که شرکت ملی نفت یک شرکت دولتی است که منابع مالی دولت را تامین می‌کند.
[۱] – http://www.state.gov/t/isn/c22080.htm