انقلاب اسلامی ایران تنها یک انقلاب محدود به مرزهای داخلی نبود. انقلابی که
برپایه دین اسلام باشد بدون تردید نمیتواند محدود به مرزهای داخلی بوده و هیچ
توجهی به مسایل کشورهای دیگر نداشته باشد. انقلاب اسلامی به سبب ریشه داشتن در
تفکر اسلامی، اعتقاد عمیق به آرمان امت واحده دارد و برای همین مسایل جهان اسلام
در اولویت سیاستخارجیاش قرار دارد. در قرون اخیر جهان اسلام مشکلات بسیاری را به
خود دیدهاست. مشکلاتی که علاوه بر علل داخلی ، علل خارجی نیز داشته است. کشورهای
استعمارگر در طی قرن اخیر با تکهتکه کردن جهان اسلام و گسترش تفرقه در میان آن،
قدرت را از این جغرافیا بردند و زمینه سلطه براین کشورها را فراهم نمودند.
بزرگترین جنایت آنان مساله فلسطین است. مسالهای که بیش از شش دهه همچون زخمی بر
پیکر جهان اسلام حضور داشته و سبب سرشکستگی مسلمانان گردیده است. میتوان ادعا نمود
که انقلاب اسلامی با موضع صریح خود در مساله فلسطین پیام خود را به جهان اسلام صادر
نمود و موجی از عزت و احساس سربلندی را در میان مردم مسلمان به وجود آورد.
انقلاب اسلامی و فلسطین
انقلاب اسلامی از ابتدای آغاز نهضت به این مساله حساس بوده و این حساسیت را در
بیانات حضرت امام (ره) به وضوح میتوان دید.[1] «اینجانب بیش از پانزده سال است
که خطر اسرائیل غاصب را گوشزد کردهام و به دوَل و ملل عرب این حقیقت را اعلام نمودهام.
اکنون با طرح استعمارى صلح مصر و اسرائیل، این خطر بیشتر و نزدیکتر و جدیتر شده است.
سادات با قبول این صلح، وابستگى خود را به دولت استعمارگر امریکا آشکارتر نمود.»[2]
با بررسی مواضع امام خمینی(ره) در طول دوران مبارزه و نیز بعد از انقلاب
اسلامی به این موضوع پیخواهیم برد که مساله فلسطین با انقلاب اسلامی پیوند عمیق
خورده و به معنای دیگر از اصول سازنده انقلاب اسلامی مبارزه با اسراییل بوده است.
انقلاب اسلامی در سیاست خارجی خود به دنبال اثبات عدم مشروعیت نظام بینالملل است.
چرا که این نظام، نظامی ناعادلانه که بر اساس سلطه مستکبران بر مستضعفان و بهرهکشی
از آنان و چپاول منابع آنها بنا شده است. بیشک هیچ حرکت اسلامی اصیل نمیتواند
تایید کننده وضعیت فعلی در عرصه بینالمللی باشد. انقلاب اسلامی در آرمانهای بلند
خود به دنبال تغییر این وضع به نفع مستضعفان است.
«البته ما این واقعیت و حقیقت را در سیاست خارجى و بین الملل اسلامىمان بارها
اعلام نمودهایم که درصدد گسترش نفوذ اسلام در جهان و کم کردن سلطه جهانخواران بوده
و هستیم. حال اگر نوکران امریکا نام این سیاست را توسعه طلبى و تفکر تشکیل امپراتورى
بزرگ مىگذارند، از آن باکى نداریم و استقبال مىکنیم. ما درصدد خشکانیدن ریشههاى
فاسد صهیونیزم، سرمایه دارى و کمونیزم در جهان هستیم. ما تصمیم گرفتهایم، به لطف و
عنایت خداوند بزرگ، نظامهایى را که بر این سه پایه استوار گردیدهاند نابود کنیم؛ و
نظام اسلام رسول اللَّه- صلى اللَّه علیه و آله و سلم- را در جهان استکبار ترویج نماییم.
و دیر یا زود ملتهاى دربند شاهد آن خواهند بود»[3]
در همین نگاه کلان که انقلاب اسلامی به عرصه جهانی دارد، مساله فلسطین اهمیت
مییابد. چرا که مساله فلسطین همان نقطه برخورد میان عدالتخواهان و مستکبران است.
فلسطین تنها مساله یک سرزمین اشغال شده نیست، بلکه نمادی از ظلم عالمگیر دول
مستکبر و استعمارگر بر مسلمانان است. ریشهیابی علل رخ دادن این مساله کمک فراوانی
به درمان دردهای امت اسلامی خواهد نمود و انقلاب اسلامی تلاش نموده تا در این بستر
به آرمان امتواحده اسلامی تحقق بخشد.
پیام انقلاب اسلامی در مساله فلسطین
اما پیام انقلاب در مساله فلسطین چه بود و برای حل این زخم کهنه چه راه حلی را
ارایه داد؟ حضرت امام خمینی(ره) با شناخت حقیقی که از وضعیت جهان اسلام و ریشههای
مشکلات آن و نیز وضعیت دشمنان جهان اسلام و ماهیت حقیقی آنها داشت، به خوبی میدانست
که تنها راه در مقابله با زیادهخواهیهای مستکبرین، ایستادگی و مقاومت است. این
راهبرد در بستر وحدت میان مسلمانان ایجاد خواهد شد. برای همین است که ایشان بارها و
در دفعات متعدد این راهبرد را به مسلمانان گوشزد نمودند و در هر بار از آنها میخواستند
تا با حفظ وحدت این مشکل جهان اسلام را حل کنند.
«من از سالهاى بسیار طولانى- شاید بیست سال قبل- نسبت به فلسطین و نسبت به اسرائیل
نظرهاى خودم را کراراً گفتهام و حالا هم مىگویم: ما اسرائیل را محکوم مىکنیم. اسرائیل
غاصب [است] و در محلى که آمده است، به طور غصب آمده است؛ و قدس باید نجات پیدا بکند
و اسرائیل را براند. دوَل عربى باید با هم اجتماع کنند و اسرائیل را از زمینهاى خودشان
برانند و دست مستعمرین را کوتاه کنند. من از خداى تبارک و تعالى خواهانم که به این
آمال ما برسیم و ما و شما در قدس هم را ملاقات کنیم.»[4]
روز قدس
یکی از حرکتهای بسیار تاثیرگذار که توسط امام خمینی(ره) انجام شد، نامگذاری
جمعه آخر ماه مبارک رمضان به نام روز قدس بود. این کار سبب گردید تا مساله فلسطین
هرساله به عنوان مسالهای تازه در اذهان مسلمانان مطرح گردد و نسلهای مختلف جهان
اسلام با این مساله بزرگ شوند. ایشان در پیام نامگذاری روز قدس میفرمایند: « من از
عموم مسلمانان جهان و دولتهاى اسلامى مىخواهم که براى کوتاه کردن دست این غاصب و پشتیبانان
آن به هم بپیوندند. و جمیع مسلمانان جهان را دعوت مىکنم آخرین جمعه ماه مبارک رمضان
را که از ایام قدر است، و مىتواند تعیین کننده سرنوشت مردم فلسطین نیز باشد، به عنوان
«روز قدس» انتخاب، و طى مراسمى همبستگى بین المللى مسلمانان را در حمایت از حقوق قانونى
مردم مسلمان اعلام نمایند. از خداوند متعال پیروزى مسلمانان را بر اهل کفر خواستارم.»[5]
حضرت امام با درایت فراوان فلسطین را به نمادی تبدیل نمود که تمامی امت اسلامی
گمشده خود را در آن جستجو مینمودند. روز قدس به سرعت تبدیل به روزی شد که
مسلمانان در آن به دنبال وحدت امت اسلامی، مبارزه با زیادهخواهیهای مستکبران و
استقامت رفتند. با اینکه 32 سال از نامگذاری این روز میگذرد، اما نه تنها این روز
به فراموشی سپرده نشده است، بلکه هرسال گستردهتر از سالهای قبل از سوی مسلمانان و
غیر مسلمانان برگزار میشود. حتی در کشورهایی که خود کمک دهنده به رژیم صهیونیستی
هستند ، این مراسم برگزار میگردد. این نشاندهنده عمق نفوذ مساله فلسطین در میان
ملتهاست. انقلاب اسلامی به درستی تشخیص داد که در مساله فلسطین رسوایی غرب وقوع
خواهد یافت و همین مساله سبب بیداری جهان اسلام خواهد شد. رهبر انقلاب حضرت آیت
الله خامنهای نیز همین نکته را مورد تاکید قرار میدهند و میفرمایند:« امروز غزه
و فلسطین عرصهى رسوائى غرب است. غرب با ادعاى حقوق بشر بزرگترین و فجیعترین نقض
حقوق بشر را در غزه ندیده گرفته. تا روزهاى متمادى غربىها در سال گذشته یک کلمه حرف
به نفع مردم غزه و در دفاع از آنها نزدند.»[6]
انقلاب اسلامی در مدت سه دهه گذشته با ایستادگی بر مساله فلسطین توانسته پیام
خود را هم به جهان و هم به مسلمانان صادر کند. پیام انقلاب اسلامی همان مقاومت در
مقابل سلطهگران است که در دل خود اتحاد مسلمانان با تکیه بر اصول اساسی اسلام را
داراست. انقلاب اسلامی با ایستادگی در این مساله زمینهساز بیداری اسلامی گردید و
برای همین است که در تحولات امروز جهان اسلام یکی از محورها مساله فلسطین است. این
اتحاد زبانی به وجود آمده بدون شک نتیجه انقلاب اسلامی ایران بوده است.
[1] - اولین اظهار نظر امام
خمینی(ره) در برابر اسراییل به سال 1341 بازمیگردد. یعنی 16 سال قبل از پیروزی
انقلاب اسلامی . رک : صحیفه امام جلد اول، ص 77
[2] - صحیفه امام ، ج 6، ص 410
[6] - دیدار با رهبران گروههای
مبارز فلسطینی 1388