وبلاگ مسعود براتی

این وبلاگ برای نمایش نوشته‌ها، مطالب مطالعه شده که مناسب است دیگران هم ببینند و کارهای دیگری که الان مشخص نیست ایجاد شده است. لذا مطالب و پیوندها قابل استفاده هستند.

پیوندهای روزانه
پیوندها

۲۰ مطلب در فروردين ۱۳۹۴ ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

دیشب آقای دکتر غریب‌آبادی به عنوان کارشناس تحریم در برنامه شبکه خبر درباره تحریم‌ها اظهارات زیر را انجام دادند:

«تحریم های شورای امنیت تکلیفش مشخص است شش قطع نامه دارد که 4 قطعنامه آن مرتبط با موضوع هسته ای است پس هر آنچه باشد باید طبق تفاهم نامه احتمالی لغو شود.
 تحریم های اتحادیه اروپا هم صددرصد منشا آن هسته ای است سویفتی هم که مطرح می شود منشا آن اتحادیه اروپاست بحث انرژی منع خرید نفت ایران محصولات پتروشیمی ایران گاز طبیعی در واقع منع معاملات بانک های ایران با بانک های اروپایی بلوکه کردن اموال بانک مرکزی تمامی این ها مصادیق جامع اتحادیه اروپاست.
اگر بخواهیم به این تحریم ها وزن دهیم 50 درصد آن به تحریم های اتحادیه اروپا خواهد رسید تحریم های اتحادیه اروپا جامع ترین تحریم های یکجانبه در طول تاریخ بشریت است.
آمریکا از سال 1979 تا حال حاضر 24 تحریم در قالب قانون و دستور اجرایی برای جمهوری اسلامی ایران صادر کرده است از 24 تا 5 تایشان قانون و بقیه دستور اجرایی است پس ما در اینجا فقط با 5 قانون تحریمی آمریکا مواجه هستیم.
پس شما بدانید از 24 تحریم آمریکا در حقیقت 19 تحریمش به دست رئیس جمهور می تواند در روز اول لغو شود» (باشگاه خبرنگاران)

دیدن کارشناس تحریم در کل خوشحال کننده است اما چند تا نکته لازم به بیان است:

۱- آیا قطعنامه‌های شورای امنیت صرفا مرتبط با هسته‌ای است؟ اگر اینطور است چرا قید مرتبط با هسته‌ای در توافق ژنو و بیانیه سوییس برایش آورده‌اند؟ چرا در ۴ قطعنامه‌ی اصلی شورای امنیت بحث موشکی مطرح شده است؟

۲- اگر تحریم‌های اروپا همه‌اش مرتبط با هسته‌ای است چرا سازمان صدا وسیما تحریم شده است و می‌گویند علتش مباحث حقوق بشری است؟

۳- اکثر تحلیل‌گران حوزه تحریم اذعان دارند که تحریم‌های اصلی تحریم‌های آمریکا که به طور خاص قوانین کنگره است. ادعای این کارشناس در اهمیت تحریم‌های اتحادیه اروپاست، محل سئوال است. تحریم بانک مرکزی و تحریم نفتی هسته اصلی‌اش آمریکایی است.

۴- هر چند دستورات اجرایی تعدادش از قوانین کنگره بیشتر است اما به معنی مهم‌تر بودن آن نیست. نکته مهم این است که ۵ قانون تحریم کنگره بیشتر دستورات اجرایی را درونش آورده و لذا ستون اصلی تحریم‌ها از منظر حقوقی، قوانین کنگره است. مثلا تحریم بانک سپه ابتدا توسط دستور اجرایی بوده اما در قانون سیسادا تقویت و تایید شده است.

تحریم بانک مرکزی و نفتی ایران و ممنوعیت دسترسی به پول نفت، در قانون کنگره بوده است.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

در مورد مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» در حال حاضر دو تفسیر ارایه شده است. یکی را می‌توان «تفسیر خوش‌بینانه» و دیگری را «تفسیر بدبینانه» دانست. در جدول زیر سعی شده است دلایل تحریم‌های آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل و ارتباط آنها با موضوع هسته ای ایران بررسی شود.

تحریمهای هسته ای

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

در حقوق بین‌الملل بیشتر مفاهیم تعاریف مشخصی دارند. این ویژگی عمومی علم حقوق است. تعریف مفاهیم و واژه‌ها به صورت‌های مختلفی انجام می‌شود. برخی از مفاهیم در اسناد بین‌المللی تعریف شده‌اند مانند مفهوم «پروتکل الحاقی» که اگر کسی از این مفهوم صحبت ‌کند، مشخص است از چه چیزی و با چه ابعادی صحبت‌ می‌کند. برای مثال وقتی ایران می‌پذیرد تا «پروتکل الحاقی» را اجرا کند، مشخص است که چه معنایی می‌دهد. چرا که پروتکل الحاقی به عنوان یک سند بین‌المللی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مدون شده و ابعادش مشخص است.

در موارد دیگر، اگر مفهومی در اسناد حقوقی استفاده شود که تا به حال تعریف نشده باشد، یا اینکه از آن مفهوم معنای خاصی در نظر باشد، در همان سند آن مفهوم یا واژه را تعریف می‌کنند. چرا که اسناد باید حداقل تفسیرپذیری را دارا باشد. برای مثال در قانون کاهش تهدید ایران (TRA) زمانی که قانون گذار آمریکایی معنای وسیعتری از «تراکنش‌های مالی» را در نظر دارد، در بخش اول این قانون به تعریف واژه «تراکنش‌های مالی» می‌پردازد و تعریف را به گونه‌ای ارایه می‌دهد که شامل تجارت طلا و سایر فلزات گران‌بها نیز شود. تعریف مفاهیم و واژه‌ها در خود سند امری معمول در قراردادهای تجاری و یا غیره است.

اما مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» هیچ کدام از حالت‌های فوق را ندارد. به عبارت دیگر این مفهوم نه در توافق‌نامه ژنو تعریف شده و نه در بیانیه لوزان تعریفی از آن ارایه شده است. همچنین در اسناد و قوانین بین‌المللی و یا حتی قوانین کشورهای تحریم کننده، این مفهوم تعریف نشده است.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ شد. تلاش می‌شود تا در یک سلسله یادداشت‌ها به بررسی دقیق‌تر این مفهوم پرداخته شود. برای این بررسی چارچوبی در نظر گرفته شد که برآمده از متن فکت شیت ایرانی و اظهارات آقای عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری است. به نظر می‌رسد در نظر تیم مذاکره کننده ایرانی برداشتی از مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» وجود دارد که تقریبا متناظر با تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در مدت تشدید شدن پرونده هسته‌ای ایران است. (به یادداشت اول مراجعه شود)

در یادداشت‌های قبلی درباره نسبت تحریم بانک مرکزی، تحریم سوئیفت، تحریم نفتی بخش تولید و بخش فروش نفت، تحریم شرکت ملی نفت، تحریم بانک‌های عامل(۱و۲) و تحریم دسترسی به پول‌های نفتی با موضوع هسته‌ای بحث شد و در این یادداشت به تحریم کشتیرانی پرداخته می‌شود.

تحریم شرکت کشتی‌رانی ایران

شرکت کشتیرانی ایران در ۲۰ شهریور ۱۳۸۷ توسط آمریکا تحریم شد. در اطلاعیه وزارت خزانه داری آمریکا آمده است «اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری (OFAC) شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (IRISL) را به دلیل ارایه خدمات پشتیبانی به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح (MODAFL) تحریم کرد.»[۱]

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ شد. تلاش می‌شود تا در یک سلسله یادداشت‌ها به بررسی دقیق‌تر این مفهوم پرداخته شود. برای این بررسی چارچوبی در نظر گرفته شد که برآمده از متن فکت شیت ایرانی و اظهارات آقای عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری است. به نظر می‌رسد در نظر تیم مذاکره کننده ایرانی برداشتی از مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» وجود دارد که تقریبا متناظر با تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در مدت تشدید شدن پرونده هسته‌ای ایران است. (به یادداشت اول مراجعه شود)

در یادداشت‌های قبلی درباره نسبت تحریم بانک مرکزی، تحریم سوئیفت، تحریم نفتی بخش تولید و بخش فروش نفت، تحریم شرکت ملی نفت ، تحریم بانک‌های عامل(۱و۲)؛ با موضوع هسته‌ای بحث شد و در این یادداشت به تحریم دسترسی به پول‌های نفتی پرداخته می‌شود.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

دی ماه سال گذشته برنامه خوب ثریا به موضوع تحریم‌ها پرداخت. موضوع مهم اما مغفول. الان بیش از هر زمان دیگری نیاز به شناخت تحریم‌ها داریم. ویدیوی این برنامه را می‌توانید اینجا مشاهده کنید.


بخش اول / بخش دوم / بخش سوم

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ شد. تلاش می‌شود تا در یک سلسله یادداشت‌ها به بررسی دقیق‌تر این مفهوم پرداخته شود. برای این بررسی چارچوبی در نظر گرفته شد که برآمده از متن فکت شیت ایرانی و اظهارات آقای عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری است. به نظر می‌رسد در نظر تیم مذاکره کننده ایرانی برداشتی از مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» وجود دارد که تقریبا متناظر با تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در مدت تشدید شدن پرونده هسته‌ای ایران است. (به یادداشت اول مراجعه شود)

در یادداشت‌های قبلی درباره نسبت تحریم بانک مرکزی، تحریم سوئیفت، تحریم نفتی بخش تولید و بخش فروش نفت، تحریم شرکت ملی نفت و تحریم بانک های ملی و سپه؛ با موضوع هسته‌ای بحث شد و در این یادداشت به ادامه تحریم بانک‌های عامل (بانک صادرات و ملت) پرداخته می‌شود.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ شد. تلاش می‌شود تا در یک سلسله یادداشت‌ها به بررسی دقیق‌تر این مفهوم پرداخته شود. برای این بررسی چارچوبی در نظر گرفته شد که برآمده از متن فکت شیت ایرانی و اظهارات آقای عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری است. به نظر می‌رسد در نظر تیم مذاکره کننده ایرانی برداشتی از مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» وجود دارد که تقریبا متناظر با تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در مدت تشدید شدن پرونده هسته‌ای ایران است. (به یادداشت اول مراجعه شود)

در یادداشت‌های قبلی درباره نسبت تحریم بانک مرکزی، تحریم سوئیفت، تحریم نفتی بخش تولید و بخش فروش نفت و تحریم شرکت ملی نفت؛ با موضوع هسته‌ای بحث شد و در این یادداشت به تحریم بانک‌های عامل (بانک ملی و سپه) پرداخته می‌شود.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ شد. تلاش می‌شود تا در یک سلسله یادداشت‌ها به بررسی دقیق‌تر این مفهوم پرداخته شود. برای این بررسی چارچوبی در نظر گرفته شد که برآمده از متن فکت شیت ایرانی و اظهارات آقای عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری است. به نظر می‌رسد در نظر تیم مذاکره کننده ایرانی برداشتی از مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» وجود دارد که تقریبا متناظر با تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در مدت تشدید شدن پرونده هسته‌ای ایران است. (به یادداشت اول مراجعه شود)

در یادداشت‌های قبلی درباره نسبت تحریم بانک مرکزی، تحریم سوئیفت و تحریم نفتی بخش تولید و بخش فروش نفت؛ با موضوع هسته‌ای بحث شد و در این یادداشت به تحریم شرکت ملی نفت پرداخته می‌شود.

یکی دیگر از تحریم‌های مرتبط با تحریم نفتی تحریم شرکت ملی نفت ایران (NIOC) است. چرا که این شرکت متولی تولید و فروش نفت خام ایران است. شرکت ملی نفت ایران در آبان ۱۳۹۱ بر اساس دستور اجرایی ۱۳۳۸۲ که در تیر ۱۳۸۴[۱] برای جلوگیری از گسترش سلاح‌های کشتار جمعی تصویب شده، تحریم شد.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ شد. تلاش می شود تا در یک سلسله یادداشت‌ها به بررسی دقیق‌تر این مفهوم پرداخته شود. برای این بررسی چارچوبی در نظر گرفته شد که برآمده از متن فکت شیت ایرانی و اظهارات آقای عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری است. به نظر می‌رسد در نظر تیم مذاکره کننده ایرانی برداشتی از مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» وجود دارد که تقریبا متناظر با تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در مدت تشدید شدن پرونده هسته‌ای ایران است. (به یادداشت اول مراجعه شود)

در یادداشت‌های قبلی درباره نسبت تحریم بانک مرکزی، سوئیفت، سرمایه‌گذاری و مشارکت در تولید نفت خام و موضوع هسته‌ای بحث شد و در این یادداشت به تحریم فروش نفت خام پرداخته می‌شود.

تحریم فروش نفت خام ایران (کاهش صادرات و کاهش خریداران نفت خام ایران)

در بخش فروش نفت سه تحریم مهم وجود دارد. یکی تحریم مربوط به کاهش خرید نفت توسط خریداران، دیگری تحریم‌های مرتبط با حمل و نقل نفت و در نهایت تحریم‌های مرتبط به دسترسی به پول نفت.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ شد. تلاش می‌شود تا در یک سلسله یادداشت‌ها به بررسی دقیق‌تر این مفهوم پرداخته شود. برای این بررسی چارچوبی در نظر گرفته شد که برآمده از متن فکت شیت ایرانی و اظهارات آقای عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری است. به نظر می‌رسد در نظر تیم مذاکره کننده ایرانی برداشتی از مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» وجود دارد که تقریبا متناظر با تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در مدت تشدید شدن پرونده هسته‌ای ایران است. (به یادداشت اول مراجعه شود)

در یادداشت‌های قبلی درباره نسبت تحریم بانک مرکزی و تحریم سوئیفت با موضوع هسته‌ای بحث شد و در این یادداشت به تحریم نفتی بخش مربوط به تولید نفت پرداخته می‌شود.

تحریم‌های نفتی

تحریم‌های نفتی، تحریم‌های دیگری است که به آن در متن منتشر شده از سوی ایران و همچنین در صحبت‌های آقای عراقچی اشاره شده است. به نظر می‌رسد تیم ایرانی این تحریم‌ها را به عنوان تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای شناسایی می‌کند. آقای عراقچی در این‌باره گفت: « تمامی تحریم‌های مالی و اقتصادی در روز اول توافق لغو خواهد شد. .. تحریم‌های نفتی، گازی، فروش نفت، سرمایه‌گذاری در صنعت نفت، دارایی‌های ایران که در خارج از کشور است، … تمامی اینها در مرحله اول لغو خواهد شد.»[۱]

تحریم‌های اعمال شده علیه صنعت نفت ایران را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: ۱- تحریم‌های مربوط به بخش تولید نفت ۲- تحریم‌های مربوط به فروش نفت. و تحریم بخش فروش نفت نیز به چند زیر بخش تقسیم می‌شود که عبارتند از ۱- خرید نفت خام از ایران ۲- حمل و نقل نفت خام ایران و ۳- دریافت پول نفت.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با ۵+۱ شد. تلاش می‌شود تا در یک سلسله یادداشت‌ها به بررسی دقیق‌تر این مفهوم پرداخته شود. برای این بررسی چارچوبی در نظر گرفته شد که برآمده از متن فکت شیت ایرانی و اظهارات آقای عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری است. به نظر می‌رسد در نظر تیم مذاکره کننده ایرانی برداشتی از مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» وجود دارد که تقریبا متناظر با تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در مدت تشدید شدن پرونده هسته‌ای ایران است. (به یادداشت اول مراجعه شود)

در یادداشت قبلی درباره نسبت تحریم بانک مرکزی و موضوع هسته‌ای بحث شد و در این یادداشت به تحریم سوئیفت پرداخته می‌شود.

سوئیفت یا «جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی[۱]» بستری برای تبادل اطلاعات بین بانکی است. این نهاد که به عنوان یک شرکت خصوصی تحت قوانین اتحادیه اروپا و به طور مشخص تحت قوانین کشور بلژیک عمل می‌کند، تسهیلات بسیار قابل توجهی برای بانک‌ها ایجاد کرده است. بخش مهمی از اطلاعات بین‌بانکی از طریق این شبکه مبادله می‌شود. امنیت، استاندارد، سرعت و … مزایای استفاده از سوئیفت است.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

در یادداشت قبلی اشاره شد که بر اساس چارچوبی که از متن فکت شیت ایرانی و صحبت‌های آقای عراقچی به دست آمده است به بررسی تحریم‌های اعمال شده علیه ایران و بررسی این مساله که آیا این تحریم‌ها را می‌توان مرتبط با موضوع هسته‌ای دانست یا نه؛ پرداخته می‌شود.

تحریم بانک مرکزی

تحریم بانک مرکزی ایران از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا صورت گرفته است. در نتیجه این تحریم حساب‌های دلاری و یورویی بانک مرکزی مسدود و این بانک توانایی انجام تراکنش‌های دلاری و یورویی ندارد. البته در اعمال تحریم‌ها اتحادیه اروپا بیشتر بر محدوده خود تمرکز دارد و نسبت به تراکنش‌هایی که در خارج از اتحادیه اروپا صورت می‌گیرد کمتر توجه می‌کند، اما دولت آمریکا نسبت به کل جهان حساس است و اجازه انجام هیچ تراکنشی را نمی‌دهد.

در دسامبر ۲۰۱۱ و در آخرین روز سال میلادی، اوباما که در تعطیلات به سر می‌برد، قانون اختیارات دفاع ملی آمریکا برای سال مالی ۲۰۱۲ را امضا کرد. در این قانون بود که بانک مرکزی ایران تحریم شد. اصلی‌ترین دلیلی که برای این اقدام بیان شده است، پولشویی است. یعنی بانک مرکزی ایران از سوی نهادهای نظارتی آمریکا به عنوان یک نهادی که در امر پولشویی فعال است شناخته شده و در نتیجه از سوی دولت آمریکا مورد تحریم قرار گرفته است. به عبارت دیگر تحریم بانک مرکزی ایران ارتباط مستقیم با موضوع هسته‌ای ندارد. هرچند به صورت غیر مستقیم ارتباط دارد. توضیح اینکه بعد از تحریم بانک‌های عامل ایرانی که از بانک سپه شروع شد و در مدت کمتراز ۵ سال تمامی بانک‌های عامل دولتی و بانک‌های مهم بخش خصوصی را در برگرفت، بانک مرکزی ایران به کمک بانک‌های عامل ایرانی رفت و بخشی از فعالیت‌های آنها را که در انجام آن دچار مشکل شده بودند، به عهده گرفت. این اقدامات از سوی نهادهای نظارتی دولت آمریکا به عنوان تخلف محسوب و نوعی پولشویی تلقی شد. در نتیجه از سوی نهادی با نام فین سن (FINCEN) بانک مرکزی ایران به عنوان یک نهاد فعال در امر پولشویی[۱] تشخیص داده شد.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مفهوم تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای از توافق ژنو وارد شد. در این توافق و در بخش مربوط به توافق نهایی گفته شد که در گام نهایی تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای برداشته خواهد شد. این مفهوم از همان ابتدا با ابهاماتی همراه بوده است که تاکنون از سوی هیچ یک از طرفین مذاکرات برطرف نشده است. مهم‌ترین ابهام این است که کدام تحریم‌ها مرتبط با موضوع هسته‌ای است؟

در بیانیه مشترک لوزان سوییس و در بخش تحریم‌ها دوباره این مفهوم مطرح شد. در این بیانیه آمده است:

«اتحادیه اروپایی، اعمال تحریم‌های اقتصادی و مالی مرتبط با هسته‌ای خود را خاتمه خواهد داد و ایالات‌متحده نیز اجرای تحریم‌های مالی و اقتصادی ثانویه مرتبط با هسته‌ای را، همزمان با اجرای تعهدات عمده هسته‌ای ایران به‌نحوی‌که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راستی آزمایی شود، متوقف خواهد کرد.

یک قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر خواهد شد که در آن برجام تائید شده، کلیه قطعنامه‌های قبلی مرتبط با موضوع هسته‌ای لغو خواهد گردید و برخی تدابیر محدودیت ساز مشخص، را برای یک دوره زمانی موردتوافق، لحاظ خواهد کرد.»

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

دیشب بالاخره انتظارها به پایان رسید و مذاکرات لوزان پس از ۹ روز به پایان رسید. در نهایت نیز بیانیه‌ای مطبوعاتی توسط طرفین مذاکرات قرائت شد. این بیانیه یکبار به زبان انگلیسی توسط مسئول هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا و یکبار به زبان فارسی توسط وزیر امور خارجه ایران آقای ظریف قرائت شد.
آنچه که برای تحلیل‌گران اقتصادی مهم است این است که در لوزان سوییس درباره تحریم‌های اقتصادی چه تصمیمی گرفته شد؟
ابتدا باید توجه داشت که در شب گذشته سه متن توسط مذاکره کنندگان منتشر شده است. در نتیجه مهم است که ابتدا متن اصلی را انتخاب کرده و درباره آن تحلیل انجام شود تا این تحلیل‌ها مستند و قابل اتکا باشد.
متن اول متنی است که در اختیار رسانه‌های داخلی قرار گرفته بود. این متن دقایقی قبل از قرائت بیانیه مشترک منتشر شد و بیشتر رسانه‌های داخلی نیز آن را پوشش دادند. (اینجا و اینجا و اینجا )
متن دوم همان متن بیانیه قرائت شده توسط خانم موگرینی و آقای ظریف است.(اینجا)

متن سوم هم متنی است که توسط کاخ سفید به عنوان متن بیانیه منتشر شد.(اینجا)

این سه متن بایکدیگر تفاوت داشته و قابل تشخیص است که متن اول بیشتر به نفع ایران است و متن سوم نیز بیشتر به سمت آمریکا است. اما متنی که باید محور بررسی‌ها باشد متن دوم است که به صورت رسمی از سوی نمایندگان طرفین قرائت شده است.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰
چند روز پیش یک تحلیل درباره اینکه چرا باید تحریم‌ها یک جا و به صورت حقوقی برداشته شود نوشتم.

امروز این تحلیل را از گری پورتر نویسنده کتاب بحران ساختگی خواندم.تحلیلی شبیه از این داستان داشت.

او می‌نویسد که یکی از پیشنهادات مطرح شده برای ایران دسترسی به ۱۰۰ میلیارد دلار از پولهای بلوکه شده در خارج است. هرچند این پیشنهاد جذاب به نظر می‌رسد اما برای ایران پذیرفتنش خطرناک است. چرا که پذیرفتن این پیشنهاد به معنای پذیرفتن باقی ماندن «ساختار تحریم‌ها» است. و این یعنی عدم سرمایه‌گذاری خارجی توسط فعالان اقتصادی خارجی در ایران. چرا که آنها از تنبیهات آمریکا می‌ترسند.
  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

دوستان فعال در حوزه کشاورزی معتقدند که طرح اصلاح ارضی یا همان انقلاب سفید که در زمان محمد رضا پهلوی صورت گرفت، کمر کشاورزی ایران را شکست و در کوتاه مدتی ایران را به وارد کننده محصولات اساسی کشاورزی تبدیل شد و این رویه تا الان ادامه دارد. در این طرح زمین‌های کشاورزی در ظاهری عدالتخواهانه به صورت قطعات کوچک به کشاورزان واگذار شد. همین امر سبب شد که کشاورزی از مقیاس اقتصادی بیافتد و بهره‌وری کاهش یابد. در نتیجه میزان تولید محصولات کشاورزی به شدت کاهش یافت.

مشخص بود که آمریکا خیلی خوب کشاورزی ایران را شناسایی کرده بود و نقطه‌ای را هدف قرار داد که توانست کشاورزی ایران را زمین بزند. اما آمریکا چگونه این نقطه را شناسایی کرده بود؟

طرح اصلاحات ارضی در بهمن ۱۳۴۱ اجرا شد. اما حدود ده سال پیش از آن طرحی در ایران اجرایی شد که با عنوان اصل چهار ترومن شناخته می‌شد.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

رهبر انقلاب در روز اول سال ۱۳۹۴ در حرم رضوی نکته‌ای مهم درباره چگونگی لغو تحریم‌ها در توافق نهایی متذکر شدند  ایشان تاکید کردند : «اینکه آمریکایی‌ها تکرار میکنند که «ما قرارداد با ایران میبندیم، بعد نگاه میکنیم ببینیم اگر به قرارداد عمل کردند تحریمها را برمیداریم» این حرف حرف غلط و غیر قابل قبولی است؛ این را ما قبول نداریم. رفع تحریمها جزو موضوعات مذاکره است، نه نتیجه‌ی مذاکرات؛ آن کسانی که دست‌اندرکار هستند، فرق این دو را بخوبی میفهمند. این یک خدعه‌ی آمریکایی است که میگویند قرارداد میبندیم، نگاه میکنیم به رفتارها، بعد تحریمها را برمیداریم! این‌جوری نیست؛ همین‌طور که مسئولین ما صریحاً گفته‌اند و رئیس‌جمهور محترم صریحاً گفت، رفع تحریمها باید بدون هیچ فاصله‌ای در هنگام رسیدن به توافق انجام بگیرد، یعنی رفع تحریم جزء توافق است نه چیزی مترتّب بر توافق»
چرا باید تحریم‌ها به صورت یک‌جا و آن هم بلافاصله در زمان توافق رخ دهد؟ این سئوال مهمی است که پاسخ آن در مذاکرات بسیار تعیین کننده خواهد بود.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مطلب زیر را دو سال پیش نوشته‌ام. آذر ۹۱

در حال حاضر یکی از دغدغه‌های اصلی جریان دانشجویی، تعیین نسبت میان خود و موضوع اقتصاد مقاومتی است. اینکه چگونه می‌توان به پیشرفت این گفتمان کمک نمود و در این میان نقش جریان دانشجویی چه می‌تواند باشد و تشکل‌های فعال دانشجویی چه کارهایی را می‌توانند انجام دهند.

به طور طبیعی هر موضوعی برای تبدیل شدن به یک جریان و به عبارت دیگر گفتمان شدن، نیازمند تبیین درست و دقیق است. مقوله اقتصاد مقاومتی نیز در درجه اول نیازمند تبیین است. باید ابعاد آن مورد بررسی قرارگیرد و ابهامات آن برطرف شود. تبیین درست و دقیق اقتصاد مقاومتی مساله‌ای نیست که جریان دانشجویی به تنهایی بتواند از عهده آن برآید. بلکه نیازمند فعالیت‌های پژوهشی و فکری توسط اساتید و کارشناسان دلسوز انقلاب است. تشکل‌های دانشجویی در این میان می‌توانند بسترهای لازم برای درگیر شدن اساتید و کارشناسان را فراهم نمایند تا تبیین خوبی از این موضوع مهم اتفاق افتد. اما لازم است جریان دانشجویی سئوال دیگری را نیز پاسخ دهد. اینکه بعد از تبیین شدن مفهوم اقتصاد مقاومتی و فهم آن توسط یک تشکل دانشجویی، چه باید کرد؟ می‌خواهیم اقتصاد مقاومتی را درک کنیم که چه اتفاقی بیفتد؟

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

نزدیک به سه سال است که بحثی با عنوان مطالبه‌گری تخصصی را در میان تشکل‌های دانشجویی دنبال می‌کنیم. سال ۹۳ نقطه عطف این کار بود که منجر به شکل‌گیری قرارگاه شهید احمدی روشن در معاونت علمی سازمان بسیج دانشجویی شد. خدا را شکر این جریان در حال رشد است و تعداد بیشتری از دانشجویان فعال تشکلی را با خود همراه کرده است.

خلاصه حرف این است که تشکل‌های انقلابی باید مسایل مهم انقلاب را فارغ از بازی‌های سیاسی بشناسند و نسبت به پیشرفت یا عدم پیشرفت آنها حساس باشند. این کار یکی از ویژگی‌های دهه پیشرفت و عدالت است.

دیروز رهبر انقلاب در مشهد تبیینی از امر به معروف و نهی از منکر ارایه دادند که شباهت بسیاری با مطالبه‌گری تخصصی داشت. ما هم بارها گفته‌ایم که مطالبه‌گری تخصصی یک نوع امر به معروف و نهی از منکر در سطح ملی است.

ادامه را در ادامه مطلب بخوانید

  • مسعود براتی