وبلاگ مسعود براتی

این وبلاگ برای نمایش نوشته‌ها، مطالب مطالعه شده که مناسب است دیگران هم ببینند و کارهای دیگری که الان مشخص نیست ایجاد شده است. لذا مطالب و پیوندها قابل استفاده هستند.

پیوندهای روزانه
پیوندها

۵۱ مطلب با موضوع «تحلیل‌ها» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

رهبر معظم انقلاب در دیدار کارگزاران نظام درباره وضعیت تحریم‌ها فرمودند: «خب وظیفه‌ طرف مقابل این بود که تحریم‌ها را برطرف کند، برطرف نکرده؛ تحریم‌ها برطرف نشده. بخشی از تحریم‌ها را اینها به یک نحوی برداشته‌اند، منتها در عمل برداشته نشده.»

شاید این سوال برای افراد ایجاد شود که منظور رهبری از این جمله دقیقا چیست و چرا ایشان معتقدند تحریم‌ها در عمل برداشته نشده است. برای توضیح این مسئله ابتدا به بررسی تعهد آمریکا در برداشتن تحریم‌ها که در برجام تشریح شده و سپس به اقدامات آمریکا در اجرای تعهداتش پرداخته می‌شود.
تعهدات دولت آمریکا بر اساس برجام چه بود؟
بر اساس برجام قرار بود پس از روز اجرا آثار مشخصی از برداشته شدن تحریم‌ها مشاهده شود. آثار رفع تحریم‌ها در بخش بانکی و مالی در صفحه ۴۷ قطعنامه ۲۲۳۱ تشریح شده است(۱)این آثار تمامی عملیات بانکی را شامل شده و هیچ منعی نباید برای فعالیت‌های بانکی وجود داشته باشد. تنها دو ممنوعیت در همکاری بانک‌های خارجی با ایران در برجام مشخص شده است،‌ یکی بانک‌های آمریکایی و دیگری افراد باقی‌ مانده در لیست تحریم‌های آمریکا (SDN List). اما پس از روز اجرا برای بانک‌های غیرآمریکایی و افراد خارج شده از لیست تحریمی آمریکا، هیچگونه ممنوعیتی برای فعالیت‌های بانکی نباید وجود داشته باشد.
اما پس از روز اجرا خلل و فرج موجود در برجام یک به یک خود را نمایان ساخت. آمریکایی‌ها با بهانه باقی‌ماندن تحریم‌های غیرهسته‌ای و اینکه برجام هیچ اثری در اجرای تحریم‌های حقوق بشر، تروریسم و موشکی ندارد، قواعد سخت‌گیرانه‌ای در اجرای برجام وضع کردند که در نتیجه آن همکاری با ایرانی‌ها بسیار سخت و تقریبا ناممکن شده است.
آمریکایی‌ها سه گام اصلی در اجرای برجام برداشته‌اند که عملا هیچ‌گونه تحریمی برداشته نشده است. در ادامه این سه‌گام را تبیین خواهیم کرد.
1- حفظ ساختار حقوقی و سازوکارهای اجرایی تحریم‌های ثانویه:
آمریکا هرچند در برجام متعهد شده است که تحریم‌های ثانویه را به صورت موقت متوقف کند، اما در عمل آنچه که انجام داده است تنها کم کردن مصادیق اعمال تحریم‌ ثانویه است و هیچ‌گونه سازوکار تحریمی را متوقف نکرده است. به عبارت دیگر تحریم‌های ثانویه آمریکا کماکان اجرایی است و امکان دارد دامن هر فعال اقتصادی غیرآمریکایی را بگیرد و اینگونه نیست که این جریان متوقف شده باشد. آمریکا در اجرای برجام تنها اعمال تحریم‌ها را برای آن دسته از افراد، نهادها و بانک‌های ایرانی که از لیست تحریمی آمریکا خارج شده‌اند متوقف کرده است (در حدود ۴۰۰ فرد، نهاد و بانک ایرانی). در نتیجه سازوکار اعمال تحریم‌ها کاملا پابرجا بوده و عمل می‌کند. به عبارت صریح‌تر می‌توان گفت آمریکا ساختار تحریم‌های خود را کاملا حفظ کرده است.
این وضعیت در خود برجام زیاد قابل تشخیص نیست و یکی از بخش‌های مبهم برجام است. اما زمانی که وزیر امور خارجه آمریکا به نیابت از رئیس‌جمهور آمریکا، نامه توقف موقت اجرای تحریم‌ها را در روز پذیرش برجام (۲۶ مهر ۱۳۹۴) به کنگره ارسال می‌کند، این موضوع بیش از پیش شفاف می‌شود. این نامه با عنوان «Waiver Determinations and Findings»(۲)منتشر شده است. در نامه فوق درخواست توقف موقت تحریم‌های ثانویه مصوب کنگره مطرح می‌شود. در تمامی بندهای این نامه تاکید می‌شود که توقف موقت اجرای تحریم‌های ثانویه شامل حال افراد باقی مانده در لیست تحریمی نمی‌شود. برای نمونه عکس زیر که بخشی از این نامه است را مشاهده کنید:
2.Section 1244(d) of IFCA for transactions by non-U.S. persons, excluding any transactions involving persons on the SDN List;
3. Section 1244(h)(2) of IFCA for transactions by foreign financial institutions, excluding any transactions involving persons on the SDN List;
4. Sections 1245 (a)(1)(A) of IFCA for transactions by non-U.S. persons, excluding any transactions involving persons on the SDN List;
5. Sections 1245(a)(l)(B) of IFCA for  transactions by non-U.S. persons, excludig any transactions involving persons on the SDN List;
مشاهده می‌شود که کلید واژه excluding (به استثنای) در تمامی بندها تکرار و تاکید شده است که افراد لیست تحریمی (SDN List) شامل این توقف اجرای تحریم نمی‌شوند. افراد باقی مانده در لیست تحریمی شامل ۲۰۰ فرد، نهاد و بانک می‌شود که مهم‌ترین آنها عبارتند از: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، صدا و سیمای جمهوری اسلامی، قرارگاه خاتم‌الانبیا، دانشگاه امام حسین(ع)، بانک صادرات و صادرات پی‌ال‌سی، بانک انصار، بانک مهر و ....
2- وضع قواعد سخت‌گیرانه برای بانک‌های غیرآمریکایی که می‌خواهند با ایران همکاری داشته باشند
شاید این مسئله در نگاه اول مهم نباشد و با خود بگوییم که بالاخره بیش از ۴۰۰  فرد، نهاد و بانک از لیست‌ تحریمی خارج شده‌اند که می‌توانند به راحتی از برداشته شدن تحریم‌ها استفاده کنند و تنها باقی ۲۰۰ فرد، نهاد و بانک‌ باقی‌مانده در لیست تحریم در شرایط قبلی باقی می‌مانند.
اما زمانی که دستورالعمل اجرایی وزارت خزانه‌داری آمریکا را به دقت مطالعه کنیم مشاهده می‌شود که این وضعیت بسیار هم خطرناک و غیرقابل قبول است و مانع بهره‌مندی افراد خارج شده از لیست تحریم از فضای پسابرجام می‌شود.
وزارت خزانه‌داری آمریکا در روز اجرا، دستورالعمل (Guideline) رفع تحریم‌ها را تنظیم کرده و برای اطلاع‌رسانی بیشتر نیز مجموعه پرسش و پاسخ‌های متداول را با ادبیاتی روان‌تر منتشر کرده است(۳) وقتی یک نفر این مجموعه را مطالعه می‌کند مشاهده می‌کند که بخش زیادی از رفع تحریم‌ها مشروط شده است. برای مثال در همکاری‌ بانک‌ها و به طور خاص بانک مرکزی اینگونه پاسخ می‌دهد:
For excmple, a European-headquartered bank that transacts with the CBI or any other non-designated Iranian financial institution is not subject to secondary sanctions - even if the CBI separately has banking relationships with individuals or entities on the SDN  List - provided that the European bank is not involved with any of the CBI’s transactions involving individuals or entities that remain on the SDN List. [01-16-2016]
ترجمه: برای مثال یک شعبه مرکزی بانک اروپایی که با بانک مرکزی ایران یا هرکدام از بانک‌های ایرانی غیرتحریمی تراکنش مالی انجام می‌دهد، موضوع تحریم ثانویه نیست -حتی اگر بانک مرکزی ایران به صورت جداگانه با افراد و نهادهای قرارگرفته در لیست تحریم (SDN List) ارتباط داشته باشد- مشروط به اینکه بانک اروپایی درگیر هیچ‌یک از تراکنش‌های بانک مرکزی ایران با افراد و نهادهای باقی مانده در لیست نباشد.
یعنی اگر بانک اروپایی در تراکنشی که بانک مرکزی ایران برای یکی از افراد و نهادهای باقی مانده در لیست تحریمی (حدود ۲۰۰ فرد، نهاد و بانک) درگیر باشد از تحریم‌های ثانویه آمریکا تخلف کرده و لذا با تنبیهات آمریکا مواجه می‌شود.
نکته فنی این مقررات آن است که مسئولیت تمام این اقدامات متوجه بانک‌های همکار ایران می‌باشد. یعنی بانک است که باید متوجه شود آیا تراکنشی که در حال هدایت و انجام آن است مرتبط با یکی از افراد باقی مانده در لیست تحریمی است یا نه. از آنجا که این شناسایی کمی سخت و دشوار است، بانک خارجی ترجیح می‌دهد که این تراکنش را هدایت و انجام ندهد.
3- ترساندن بانک‌های خارجی از هرگونه تخلف از تحریم‌ها
گام دیگری که آمریکایی‌ها در ادامه دو گام قبلی برداشته‌اند تقویت ترس درون بانک‌های خارجی است. در سال‌های گذشته و خصوصا پس از توافق ژنو آمریکایی ها تعداد قابل توجهی از بانک‌های خارجی را جریمه کردند که بزرگترین آنها بانک پاریباس فرانسه بود با جریمه 8/9 میلیارد دلاری. بانک‌های آلمانی، انگلیسی و حتی ژاپنی نیز مورد تنبیه قرار گرفتند که در مجموع نزدیک به ۱۶ میلیارد دلار دریافتی دولت آمریکا از این مسیر بود. این جرایم سنگین سابقه بسیار تیره‌ای در ذهن مدیران بانک‌های خارجی ایجاد کرده است و در نتیجه از هرگونه فعالیتی که احتمال مواجه شدن با جرایم آمریکا را داشته باشد پرهیز می‌کنند. در کنار این هشدارهای متعدد دولتمردان آمریکایی مبنی بر باقی‌ماندن تحریم‌های ثانویه در سایر حوزه‌ها و برخورد شدید دولت آمریکا با تخلف از آن تحریم‌‌ها ترس را در بانک‌های خارجی نهادینه می‌کند و نتیجه آن عدم همکاری با بانک‌های ایران است.
استوارت لوی، مدیر حقوقی بانک اچ‌اس‌بی‌سی از بانک‌های جریمه شده در سال ۹۳، بزرگترین بانک بریتانیا و اروپا و چهارمین بانک بزرگ جهان، ۲۴ اردیبهشت ماه در وال استریت ژورنال می‌نویسد: دولت‌های غربی می‌توانند تحریم‌های ایران را بردارند، اما در نهایت اگر مشکلی در زمینه پولشویی یا فعالیت‌های مالی در حمایت از تروریسم پیش بیاید، این بخش خصوصی است که باید پاسخگو باشد، و بخش خصوصی خود ریسک فعالیت‌هایش را ارزیابی می‌کند. وزارت دارایی آمریکا و «کارگروه اقدام مالی» (FATF)، نهاد بین‌المللی مبارزه با پولشویی، هنوز از بازار ایران ارزیابی منفی‌ دارند و هنگام معامله با ایران خطر درگیر شدن در مبادلاتی که با پولشویی ارتباط دارند بالا است. وی یادآوری می‌کند که دولت آمریکا مکرراً درباره تسلط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر اقتصاد ایران هشدار می‌دهد(۴)
مشاهده می‌شود هرچند دولت آمریکا در برجام متعهد به برداشتن تحریم‌های ثانویه بود اما در عمل به گونه‌ای رفتار کرده است که همان میزان تحریم‌ها نیز برداشته نشده و در نتیجه ایران نتوانسته است از برداشتن تحریم‌ها استفاده‌ای ببرد. دولت آمریکا و به طور خاص وزارت خزانه‌داری آمریکا برای انجام تعهدات برجام لازم است دو تضمین کتبی بدهد. تضمین اول اینکه هیچ بانک غیرآمریکایی و غیرایرانی به دلیل همکاری با ایران با جریمه آمریکا مواجه نشود. و تضمین دوم اینکه برای بانک‌های غیرآمریکایی همکاری مستقیم با بانک‌ها و افراد باقی مانده در لیست تحریمی ممنوع بوده و در صورت همکاری غیرمستقیم هیچ مشکلی برایشان پیش نخواهد آمد. در غیر این صورت وضعیت فعلی تغییر نخواهد کرد و می‌توان گفت دولت آمریکا به تعهداتش در برجام پایبند نبوده است.
ــــــــــــــــــــــــــ
1 -  شامل عملیات مالی و بانکی، با دولت ایران، بانک مرکزی ایران، موسسات مالی ایرانی، و سایر اشخاص ایرانی مشخص شده در الحاقیه شماره 3 این پیوست، شامل اعطای وام، نقل و انتقال، حساب بانکی (شامل افتتاح حساب و ایجاد روابط کارگزاری و پرداخت از طریق حساب بین بانکی (PTA) در موسسات مالی غیرآمریکایی)، سرمایه گذاری، خدید و فروش اوراق بهادار، ضمانت نامه، خرید و فروش ارزهای خارجی (شامل نقل و انتقالات مرتبط با ریال)، صدور اعتبارات اسنادی، و معاملات بازارهای آتی کالا و اختیار، ارائه خدمات پیام رسانی تخصصی مالی و تسهیل دسترسی مستقیم یا غیرمستقیم به آنها، خرید یا تحصیل اسکناس بانکی آمریکایی توسط دولت ایران و خرید، پذیره نویسی، یا ارایه خدمات مربوط به صدور اوراق قرضه دولت ایران.
2- http://www.state.gov/documents/organization/248501.pdf
 -3- https://www.treasury.gov/reource-center/sanctions/Programs/Documents/jcpoa_faqs.pdf
4- http://www.wsj.com/articles/kerrys-peculiar-message-about-iran-for-european-banks-1463093348

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

مسعود براتی در گفتگو با ناب نیوز در خصوص روابط بانک های اروپایی با ایران در دوران پسابرجام، با بیان اینکه ال سی مجموعه ای از فعالیت ها و روابط بانکی است، گفت: در چندماه پس از اجرایی شدن برجام تحولاتی رخ داد و حرف های متفاوتی بیان شد که جمع بندی آنها این است که بانک های ایرانی با بانک های کوچک اروپایی و آسیایی در حال همکاری هستند، سوییفت و ال سی در حال کار کردن می باشد و کل روابط بانکی شکل گرفته است.

این کارشناس ارشد مسائل اقتصادی در حوزه ال سی تصریح کرد: اما این در حالی است که بانک های مطرح اروپایی مانند اچ اس بی سی، کامرز آلمان و برخی دیگر که بانک های اصلی اروپا محسوب می شوند، هنوز روابطی با بانک های ایرانی برقرار نکرده اند که علت این عدم برقراری ارتباط و عدم تمایل آنها به همکاری با ایران، ترس است.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

یکی از بحث‌های مهم در روزها و ماه‌های اخیر مسئله عدم همکاری بانک‌های خارجی با ایران است. در این باره فراوان نوشته شده است 1 اما اتفاق مهمی که در این میان در حال رخ دادن است، این است که بیشتر افراد مهم و موثر در تصمیم‌گیری کشور، علت و ریشه عدم همکاری را در داخل تحلیل می‌کنند و معتقدند در صورت تغییر برخی رویه‌ها و نیز انجام برخی از اقدامات بخش مهمی از موانع عدم همکاری بانک‌های خارجی با بانک‌های ایرانی برداشته می‌شود.
شاید شروع این داستان از تصویب قانون «مبارزه با تامین مالی تروریسم»2 در اسفندماه 1394 باشد. پس از تصویب این قانون بود که تهرانفر معاون وقت بانک مرکزی در اظهارنظری گفت: «تصویب قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم، زمینه ارتقای رتبه اعتباری ایران در سطح بین‌المللی را فراهم می‌کند.»

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

از سال 2010 و با تصویب قطعنامه 1929 فصل جدیدی از تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران آغاز شد. با تصویب این قطعنامه آمریکا فرصت یافت تا تحریم‌های یکجانبه خود را که شامل تحریم‌های اولیه و ثانویه می‌شد، به طور جدی گسترش دهد. آمریکا بلافاصله پس از تصویب قطعنامه 1929، قانون جامع تحریم ایران (CISADA) را در کنگره به تصویب رساند. هدف اصلی تحریم‌ها در این قانون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سایر نهادهای مرتبط با آن بود.
در گام‌های بعدی دولت آمریکا قوانین تحریمی  بیشتری وضع کرد که از آنها با عنوان تحریم‌های فلج کننده (Crippling Sanction) یاد می‌کردند. تحریم‌هایی همچون تحریم بانک مرکزی ایران و قرار گرفتن نظام بانکی ایران در منطقه پولشویی (قانون اختیارات دفاع ملی NDAA-2012) قانون تحریم خرید نفت ایران (همان)، تحریم تراکنش مالی برای خرید نفت ایران و بلوکه شدن درآمدهای نفتی ایران در کشورهای واردکننده نفت (قانون کاهش تهدید ایران TRA-2012)، تحریم صنعت خودرو و سایر بخش‌های اقتصادی (قانون حمایت از آزادی و مبارزه با تروریسم ایران IFCA-2013) و چندین دستور اجرایی که یکی پس از دیگری توسط دولت آمریک تهیه، تصویب و اجرا می‌شد.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

هفته دیگر #انتخابات #مجلس شورای اسلامی و مجلس #خبرگان رهبری است. هرکسی باید مدلی برای رای دادن داشته باشد. مدلی که او را به انتخاب #اصلح برساند.
تا الان من به این مدل برای انتخابات مجلس رسیده‌ام. به نظرم مدل قابل دفاعی است. البته بی عیب نخواهد بود.
🔸 من به طور قطع بر اساس لیست رای نخواهم داد. یعنی لیست را حجت عقلی و شرعی نمی‌دانم. هرچند که ادله به ظاهر قوی در بین بچه‌های حزب الهی وجود دارد که اگر به لیست رای داده نشود، رای اصول‌گراها شکسته شده و اصلاح‌طلبان پیروز میدان انتخابات خواهند شد. این استدلال را نمی‌توان پذیرفت. نمی‌توان چشم را بر ایرادات لیست ارایه شده بست. هرچند از تلاشی که برای ایجاد وحدت شده خوشحال هستم اما دلیلی بر پذیرش نتیجه این تلاش نمی‌بینم. (اینکه گروه‌های سیاسی فعال برای کسب رای بیشتر انسجام تشکیلاتی خود را افزایش دهند همیشه خوب است، اما به دلیل آنکه بیش از آنکه حق محور باشد قدرت محور است، لزوما نتیجه انسجام همه‌اش مطلوب نیست و نقص و عیب خواهد داشت کما اینکه لیست فعلی نقص و عیب دارد)
♦️  بسیار بعید است که از لیست اصلاح طلبان به کسی رای بدهم. خیلی‌ها را که نمی‌شناسم و آنهایی را که می‌شناسم از اساس زاویه دارم. اصلاح‌طلبان را در اداره کشور ناتوان می‌بینم.
✔️ نسبت به تعدادی از افراد حاضر در صحنه انتخابات آشنایی دارم آنها را می‌توانم ارزیابی کنم. از این مسیر نمی‌توانم تمام افراد مورد نیاز برای رای دادن را به دست بیارم.
برای تکمیل به سراغ افراد داخل لیست اصول‌گراها و مستقل‌ها خواهم رفت. (هنوز این فرایند شروع نشده است)
🔸 نکته مهم به نظر روشن بودن ملاک‌های تصمیم‌گیری است.  به نظرم برای همه کسانی که می‌خواهند آگاهانه رای بدهند این مهم است که ملاک‌های روشنی داشته باشند. حتی اگر ملاک‌ها کاملا سیاسی باشد مهم آن است که در قدم اول شفاف و روشن باشد تا فرد دچار توهم تصمیم‌گیری نشود.
📝 من این چند چیز را ملاک خود قرار داده‌ام: ولایتمدار در زبان و عمل، سلامت نفس،  شجاع در مقابل دشمن، فهم درست از نقشه دشمن، فهم درست از مسایل کشور (خصوصا اقتصاد مقاومتی)، شناخت درست از دولت و واکنش مناسب نسبت به ان (حمایت در زمان عمل درست، نقد و مخالفت در زمان رفتار نادرست)، آگاهی از ظرفیت‌های مجلس برای پیشرفت کشور
📝 باید بتوان از میان ملاک‌ها هرکسی را معدل‌گیری کرد و در نهایت برایش تصمیم گرفت. البته چالش در این میان کمی اطلاعات و شناخت است. لذا خیلی از ملاک‌ها را نمی‌توان احصا کرد. اما باید خود را وسط میدان تصمیم‌گیری انداخت و شجاعت تصمیم‌گیری را ایجاد کرد.
⏱درباره انتخابات خبرگان هنوز تصمیم نگرفتم. به سه نفر که خشم دشمن را برانگیخته‌اند حتما رای خواهم داد. اما برای مابقی باید تصمیم بگیرم. انشالله تا روز انتخابات به تصمیم خواهم رسید.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

کمتر از یک هفته از سرنگونی جنگنده روسی توسط ارتش ترکیه بر فراز آسمان سوریه می‌گذرد. اما سطح تنش میان روسیه و ترکیه هر روز افزایش می‌یابد. آنچه در این میان مهم است واکنش روسیه به این اقدام ترکیه است. روسیه علاوه بر تقویت حضور خود در سوریه، استقرار سامانه اس ۴۰۰ و افزایش حملات به داعش، به سمت تنبیه اقتصادی دولت ترکیه حرکت کرده است. تحریم‌هایی که روسیه علیه دولت ترکیه در نظر گرفته و در حال اجرای آن است، فرصتی پیش روی ایران ایجاد کرده تا بتواند بازارهای صادراتی مناسبی برای محصولات و تولیدات خود در روسیه به دست آورد.

روسیه بلافاصله پس از ساقط شدن جنگنده‌اش توسط ترکیه، مرزهای خود را بر روی صادرات ترکیه بست. وزیر کشاورزی روسیه یک روز پس از شروع تنش میان روسیه و ترکیه، از ایران خواست تا جای خالی ترکیه را پر کند. بر اساس گزارش المیادین، السکاندر تکاشف قطع واردات یک محصول کشاورزی پرمصرف یعنی «گوجه‌فرنگی» ترکیه‌ای را خواستار شده و پیشنهاد داده که مصرف بازار داخلی کشورش از طریق واردات از ایران و مراکش تأمین شود.

سه روز بعد صادرات گندم روسیه به ترکیه به حال تعلیق درآمد. صادرکنندگان گندم در روسیه اعلام کردند تا زمان حل بحران ساقط شدن بمب افکن روسی، صادرات خود را به ترکیه از سر نخواهند گرفت و در نتیجه صادرات این محصول راهبردی به ترکیه به حال تعلیق درآمد.

تنها پنج روز پس از آغاز تنش میان روسیه و ترکیه، پوتین قانون تحریم ترکیه را امضا کرد. بر اساس گزارش کاخ کرملین ، قانون «تامین امنیت ملی روسیه و حفاظت از شهروندان در برابر اقدامات غیرقانونی و مجرمانه و اعمال تدابیر اقتصادی ویژه در مورد ترکیه» تصویب شد. همچنین معاون نخست وزیر روسیه روز دوشنبه گفت مسکو عمدتا واردات محصولات کشاورزی ، سبزیجات و میوه را از ترکیه ممنوع می کند.

در این میان بازار محصولات کشاورزی روسیه و به عبارت دقیق‌تر بازار میوه و سبزیجات این کشور بزرگ که بخش مهمی اش در اختیار ترکیه بوده است، اکنون خلا داشته و هر کشوری که مزیت‌های تجارت با روسیه را داشته باشد می‌تواند آن را پر کند.

بر اساس آمار جهانی ترکیه در سال ۲۰۱۴ بیش از یک میلیارد دلار سبزیجات و میوه به روسیه صادر کرده است. این میزان ۲۰ درصد از کل صادرات میوه و سبزیجات ترکیه به جهان است. قطع شدن این صادرات ضربه سختی به ترکیه است.

منبع: سایت trademap

ایران علاوه بر مزیت نزدیکی جغرافیایی با روسیه، در حوزه سبزیجات و میوه توانمندی مناسبی دارد و به راحتی می‌تواند جای خالی ترکیه را در روسیه پر کند. خلا ایجاد شده در بازار محصولات کشاورزی روسیه با گذشت زمان بالاخره پر خواهد شد و مهم آن است که محصولات باغی ایران آن را پر کند.

البته در این مسیر مشکلاتی وجود دارد از جمله تعرفه‌های زیاد روسیه در مقابل محصولات کشاورزی ایران. صدرالدین نیاورانی نایب رئیس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان میوه ایران در مصاحبه‌ای گفته بود که تعرفه‌های روسیه برای میوه‌های ایرانی در حدود ۲۰ درصد است در حالی که برای سایر کشورها این عدد کمتر است. این وضعیت مربوط به گذشته است و با اتفاقات رخ داده و تنش ایجاد شده میان روسیه و ترکیه و البته با یک دیپلماسی اقتصادی فعال می‌توان این مانع را برداشت. چرا که خود روس‌ها نیز تمایل افزایش تعاملات با ایران را دارند.

مشکل دیگری که در این مسیر وجود دارد و مشکل اصلی تلقی می‌شود، سخت بودن تعاملات بانکی است. متاسفانه با آنکه روسیه بارها از ایران خواسته است تا پیمان پولی دوجانبه (تجارت بر اساس ارزهای محلی) میان دو کشور اجرا شود، اما تاکنون این مساله تحقق نیافته است. در سفر اخیر پوتین به تهران، وی شخصا این پیشنهاد را مطرح کرد. این نشان از وجود اراده سیاسی در بالاترین سطح در روسیه است.

اگر دیپلماسی اقتصادی ایران فعالانه عمل کند به راحتی می‌تواند بازار یک میلیارد دلاری محصولات کشاورزی در روسیه را به دست بیاورد.

دستگاه دیپلماسی و اقتصادی ایران باید در سطوح بالا با کشور روسیه وارد مذاکرات فوری شده و با تنظیم قراردادهای میان مدت و بلند مدت موانع موجود در مسیر صادرات به روسیه را برداشته و جایگاه ایران در بازار روسیه را ارتقا و تثبیت کنند.

در این میان باید توجه داشته باشیم که رقبایی نیز وجود دارند که آنها نیز در سطوح بالای اقتصادی خود فعال هستند. اخبار منتشر شده حاکی از اعلام آمادگی مصر برای پر کردن خلا ترکیه است. وزیر صنعت و تجارت مصر اعلام کرده این کشور آماده می‌شود جای ترکیه را درمناسبات تجاری و اقتصادی با روسیه بگیرد. طارق قبیل گفته: مصرآماده می‌شود جای ترکیه را درصادرات سبزیجات، میوه، البسه، و محصولات چرم به روسیه بگیرد. این وزیر مصری پیشنهادهای خود را به دنیس مانتوروف، همتای روس خود نیز ارایه کرده است.

دستگاه دیپلماسی و اقتصادی کشور باید هرچه سریعتر فعال شده و از فرصت ایجاد شده استفاده نماید و الا فرصت‌ها همچون ابر می‌گذرند.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

در ماه‌های اخیر رهبر انقلاب در بیانات مختلف بارها خطر نفوذ را تذکر داده‌اند. این تاکیدات نشان‌دهنده نگرانی عمیق ایشان از این خطر و آثار آن برای انقلاب اسلامی است. برای همین شناخت این پدیده اهمیت دارد و باید تلاش‌های فکری و پژوهشی برای آن صورت بگیرد و با تبیین صحیح این پدیده را به جامعه شناساند.

نفوذ را می‌توان یکی از راهبردهای نظام سلطه در مقابله مستمر خود با انقلاب اسلامی دانست. به عبارت دیگر نفوذ در نقشه کلی تقابل نظام سلطه با نظام اسلامی تعریف شده و چیزی جدای از آن نیست. هدف غایی نفوذ همان هدف همیشگی نظام سلطه است که از میان بردن هویت اسلامی و انقلابی ایران می‌باشد.

به نظر برای درک بهتر راهبرد نفوذ لازم است چند راهبرد مطرح نظام سلطه در مواجهه با انقلاب اسلامی را بررسی کنیم.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

«نفوذ» عبارتی است که در ماه‌های اخیر بسیار استفاده شده است. این مفهوم بیان کننده نگرانی عمیقی است که رهبر انقلاب نسبت به راهبرد جدید دشمن در مقابله با انقلاب اسلامی دارند. بیشترین بیان‌ها درباره «نفوذ» از سوی ایشان انجام گرفته و نشان‌دهنده عمق نگرانی ایشان است.
یکی از بسترهای مستعد برای نفوذ که از سوی رسانه‌های مختلف هم به آن توجه شده است، علم وفناوری است. این حوزه به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد مورد طمع کشورهای سلطه‌گر بوده و هست. از یک طرف علم و فناوری ظاهری خنثی داشته و همین باعث می‌شود که حساسیت کمی را برانگیزد. تمامی کشورها و افرادی که علاقه دارند تا کشورشان توسعه یابد، به دنبال ارتقا علم و فناوری خود هستند. خصوصا در سال‌های اخیر که روند تحولات در صحنه جهانی حکایت از رشد فزاینده جایگاه فناوری و تاثیرات آن بر ابعاد مختلف حکومت‌داری و علی‌الخصوص اقتصاد دارد. این تحولات را همه نخبگان جهان مشاهده می‌کنند و در نتیجه اشتیاق فراوانی برای ارتقای علم و فناوری در میان آنها ایجاد کرده است.
در ایران نیز این روند به خوبی قابل مشاهده است و شخص رهبر انقلاب نیز اصلی‌ترین فردی است که بر پیشرفت علم و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان تاکید ویژه دارند. پس به راحتی قابل درک است که حوزه علم و فناوری سرشار از فرصت‌های قابل توجه برای پیشرفت کشور به خصوص در عرصه اقتصاد است.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

پیش از نوشته: این نوشته صرفا به دلایل بیان شده در مقدمه نگارش شده و هرگونه استفاده در خلاف این مسیر خلاف میل نویسنده است. لذا سایت‌های وزینی که تمایل به بازنشر این مطلب دارند حق تغییر تیتر و یا متن را ندارند.
مقدمه
چرا باید درباره این موضوع نوشت؟ بحث مذاکرات بیش از دو سال در کشور جاری بوده و افراد زیادی را درگیر خود کرده است. از موافقان تا منتقدان و مخالفان. این مشغولیت در سه ماه اخیر به بیشترین حد خود رسیده بود. حال که به یک نتیجه روشن رسیده است (منظور نامه رهبر انقلاب که فصل الخطاب این ماجراست) خوب است که افراد درگیر در این ماجرا به تحلیل کلان مسیر بپردازند تا با این کار تجربه سیاسی خود را ثبت و دانش سیاسی خود را افزایش و بلوغ سیاسی خود را تکامل دهند. (البته اینکه گفته شد بیشتر برای کسانی است که صحبت رهبر انقلاب را فصل الخطاب می‌دانند.)
برای همین به نظرم تمامی کسانی که در این مدت به طور جدی و مستمر درگیر این ماجرا بودند همین کار را انجام دهند تا به بلوغ سیاسی جوانان حزب اللهی کمک کنند.
این متن حاوی نکاتی است که برای من اهمیت داشته و در ذهنم برجسته شده است. لزوما تمام نکات این موضوع نیست. همچنین نکات از یک جنس و یک سطح نیست. اما به ذهن آمد و نوشته شد. این نکات مبتنی بر تجربه است و صرفا پردازش‌های ذهنی نیست. همین

  • مسعود براتی
  • ۱
  • ۰

تجربه‌ای برای بالا بردن ظرفیت فکری ملت ایران

یک تجربه‌ای در اختیار ملّت ایران است - که حالا من مختصراً عرض خواهم کرد - این تجربه ظرفیّت فکری ملّت ما را بالا خواهد برد؛ مثل تجربه‌ای که در سال ۸۲ و ۸۳ در زمینه‌ی تعلیق غنی‌سازی انجام گرفت، که آن‌وقت تعلیق غنی‌سازی را در مذاکرات با همین اروپایی‌ها، جمهوری اسلامی برای یک مدّتی پذیرفت. خب ما دو سال عقب افتادیم، لکن به نفع ما تمام شد. چرا؟ چون فهمیدیم که با تعلیق غنی‌سازی، امید همکاری از طرف شرکای غربی مطلقاً وجود ندارد. اگر ما آن تعلیق اختیاری را - که البتّه به‌نحوی تحمیل شده بود، لکن ما قبول کردیم، مسئولین ما قبول کردند - آن روز قبول نکرده بودیم، ممکن بود کسانی بگویند خب یک ذرّه شما عقب‌نشینی میکردید، همه‌ی مشکلات حل میشد، پرونده‌ی هسته‌ای ایران عادی میشد. آن تعلیق غنی‌سازی این فایده را برای ما داشت که معلوم شد با عقب‌نشینی، با تعلیق غنی‌سازی، با عقب افتادن کار، با تعطیل کردن بسیاری از کارها مشکل حل نمیشود؛ طرف مقابل دنبال مطلب دیگری است؛ این را ما فهمیدیم، لذا بعد از آن شروع کردیم غنی‌سازی را آغاز کردن. امروز وضعیّت جمهوری اسلامی با سال ۸۲، زمین تا آسمان فرق کرده؛ آن روز ما چانه میزدیم سرِ دو، سه سانتریفیوژ، [ در حالی که‌] امروز چندین هزار سانتریفیوژ مشغول کارند. جوانهای ما، دانشمندان ما، محقّقین ما، مسئولین ما همّت کردند، کارها را پیش بردند. بنابراین از مذاکراتی هم که امروز در جریان است، ما ضرری نخواهیم کرد. البتّه بنده همچنان که گفتم خوشبین نیستم؛ من فکر نمیکنم [از]این مذاکرات آن نتیجه‌ای را که ملّت ایران انتظار دارد، به‌دست بیاید، لکن تجربه‌ای است و پشتوانه‌ی تجربی ملّت ایران را افزایش خواهد داد و تقویت خواهد کرد؛ ایرادی ندارد امّا لازم است ملّت بیدار باشد.

۱۳۹۲/۰۸/۱۲: بیانات در دیدار دانش‌آموزان و دانشجویان

برای برداشته شدن تحریم‌ها از آرمان‌ها دست برندارید!

خب، هیچ مسئولى معلوم است که راضى نیست و موافق نیست که در مقابلِ دشمنان کوتاه بیاید و براى اینکه مثلاً تحریمها برداشته بشود یا کم بشود، از آرمانها دست بردارند؛ خیلى خب، حالا که اینجور است، پس شما بیایید کارى کنید که کشور در مقابل تحریمها مصونیّت پیدا کند؛ اقتصاد مقاومتى یعنى این.

۱۳۹۳/۱۰/۱۷ بیانات در دیدار مردم قم

 

من با مذاکره کردن مخالف نیستم؛ مذاکره کنند؛ تا هروقت میخواهند مذاکره کنند! من معتقدم باید دل را به نقطههاى امیدبخش حقیقى سپرد، نه به نقطههاى خیالى نه به نقطههاى خیالى، آنچه لازم است این است .

۱۳۹۳/۱۰/۱۷ بیانات در دیدار مردم قم

تکریم ملت ایران حفظ شود

باید تکریم و حرمت ملّت ایران و مسئله‌ی اساسیِ مهمّی که عبارت است از پیشرفت ملّت ایران، [در مذاکرات] محفوظ بشود و محفوظ بماند.

۱۳۹۳/۱۱/۱۹ بیانات در دیدار جمعى از فرماندهان و کارکنان نیروى هوایى

 

بنده هم موافقم، مطمئنّم که ملّت ایران هم آن توافقی را که در آن عزّت او محفوظ بماند، احترامش محفوظ بماند، منافعش حفظ بشود، مخالفتی ندارد، موافقت خواهد کرد ؛ منتها باید این خصوصیات، بلاشک ملاحظه بشود

۱۳۹۳/۱۱/۱۹ بیانات در دیدار جمعى از فرماندهان و کارکنان نیروى هوایى

توافق روشن و غیرقابل تفسیر باشد!

همه‌ی آنچه هم قرارداد بسته میشود بین مسئولین ما و بین طرف مقابل، باید روشن، واضح، غیر قابل تفسیر و تأویل باشد. این‌جور نباشد که طرف مقابل - که با دبّه‌کردن و چک‌وچانه زدن، کار خود را پیش میبرد - بتواند باز سر قضایای گوناگون، بهانه‌گیری کند، دبّه در بیاورد، کارها را مشکل بکند؛ نه، همه‌ی اینها برای این است که سلاح و حربه‌ی تحریم از دست دشمن خارج بشود. اگر بتوانند این کار را بکنند خوب است. البتّه باید به معنای واقعی کلمه تحریم از دست دشمن خارج بشود، تحریم برداشته بشود؛ توافقِ به این صورت‌[ بشود]؛ والّا اگرچنانچه در این زمینه به توفیق نرسیدند، ملّت ایران و مسئولین و دولت محترم و دیگران، راه‌های فراوانی دارند و یقینا باید آن راه‌ها را طی کنند برای اینکه بتوانند حربه‌ی تحریم را بی‌اثر کنند و کُند کنند.

۱۳۹۳/۱۱/۱۹ بیانات در دیدار جمعى از فرماندهان و کارکنان نیروى هوایى

 

آمریکایی‌ها این‌جورند. آمریکایی‌ها و چند کشور اروپایی - که مثل بچّه دنبال آمریکا در حرکتند و واقعا اشتباه هم دارند میکنند، دچار یک اشتباه راهبردی هستند این کشورهای اروپایی تابع آمریکا - با پرتوقّعیِ تمام، حرفشان این است که همان‌چه آنها میخواهند، با همان خصوصیات که آنها میخواهند بایستی تحقّق پیدا کند؛ خب این غلط است، این راه مذاکره نیست.

۱۳۹۳/۱۱/۱۹ بیانات در دیدار جمعى از فرماندهان و کارکنان نیروى هوایى

با توافق بد مخالف هستم!

بنده با توافقی که بتواند انجام بگیرد موافقم؛ البتّه توافق بد نه. آمریکایی‌ها مکرّر تکرار میکنند و میگویند «ما معتقدیم که توافق نکردن، بهتر از توافق بد کردن است»؛ بله، ما هم همین عقیده را داریم؛ ما هم معتقدیم که توافق نکردن، بهتر است از توافق بد، توافقی که به ضرر منافع ملّی است، توافقی که موجب تحقیر ملّت بزرگ و با عظمت ایران است.

۱۳۹۳/۱۱/۱۹ بیانات در دیدار جمعى از فرماندهان و کارکنان نیروى هوایى

خب امروز آمریکا ظاهر فربهی دارد؛ قدرت مالی، قدرت اقتصادی، قدرت سیاسی، قدرت نظامی، قدرت امنیّتی، و غفلت میشود از اینکه همین دستگاه صاحب قدرت، اهل موذی‌گری‌های آدمهای ضعیف هم باشد، ولی هست؛ اهل حیله‌گری است، اهل خدعه است، اهل خنجر از پشت زدن است؛ این‌جوری است.

۱۳۹۳/۱۲/۲۱ بیانات در دیدار اعضاى مجلس خبرگان رهبرى

در مذاکره آمریکا را بشناسید!

آن کسانی هم که در درون مجموعه‌ی روشنفکری کشور هنوز ملتفت نبودند که طرف مقابلشان – آمریکا – کیست، خوب است نگاه کنند به این مذاکرات(مذاکرات هسته ای) و بفهمند با چه کسی مواجهند و آمریکا امروز در دنیا چه دارد انجام میدهد.

۱۳۹۴/۰۱/۰۱ بیانات در حرم مطهر رضوی

این یک خدعه‌ی آمریکایی است که میگویند قرارداد میبندیم، نگاه میکنیم به رفتارها، بعد تحریمها را برمیداریم! این‌جوری نیست.

۱۳۹۴/۰۱/۰۱ بیانات در حرم مطهر رضوی

رفع تحریم جزو موضوعات مذاکره نه نتیجه آن!

آمریکایی‌ها تکرار میکنند که «ما قرارداد با ایران میبندیم، بعد نگاه میکنیم ببینیم اگر به قرارداد عمل کردند تحریمها را برمیداریم» این حرف حرف غلط و غیر قابل قبولی است؛ این را ما قبول نداریم. رفع تحریمها جزو موضوعات مذاکره است، نه نتیجه‌ی مذاکرات.

۱۳۹۴/۰۱/۰۱ بیانات در حرم مطهر رضوی

شیوه‌ی نظارتی غیرمتعارف ممنوع!

تذکّر بعدی این است که هیچ شیوه‌ی نظارتی غیر متعارف که جمهوری اسلامی را به یک کشور اختصاصی از لحاظ نظارت تبدیل میکند، به‌هیچ‌وجه مورد قبول نیست. همین نظارتهای متعارفی که در همه‌ی دنیا معمول است، اینجا هم همان نظارتها [باشد]، و نه بیشتر.

۱۳۹۴/۰۱/۲۰ بیانات در دیدار مداحان اهل‌بیت علیهم‌السلام

اتّفاقی که باید بیفتد این است که تحریمها به‌طور کامل و یکجا بایستی لغو بشود. اینکه یکی از آنها میگوید تحریمها شش ماه دیگر لغو میشود، یکی میگوید نه ممکن است یک سال هم طول بکشد، یکی دیگر میگوید ممکن است از یک سال هم بیشتر بشود، اینها بازیهای متعارف معمول اینها است؛ اینها هیچ قابل اعتناء و قابل قبول نیست؛ تحریمها بایستی ــ اگر چنانچه حالا خدای متعال مقدّر فرموده بود و توانستند به یک توافقی برسند ــ در همان روز توافق به‌طور کامل لغو بشود؛ این باید اتّفاق بیفتد.

۱۳۹۴/۰۱/۲۰ بیانات در دیدار مداحان اهل‌بیت علیهم‌السلام

ما اجازه نمیدهیم به حریم دانشمندان هسته‌ای ما و دانشمندان در هر رشته‌ی حسّاس و مهمّی، اندک‌اهانتی بشود. من اجازه نمیدهم بیگانگان بیایند با داشمندان ما، با فرزندان برجسته و عزیز ملّت ایران که این دانش گسترده را به اینجا رسانده‌اند، بخواهند بنشینند حرف بزنند.

۱۳۹۴/۰۲/۳۰ بیانات در دانشگاه افسرى و تربیت پاسداری امام حسین علیه‌السلام

راه مقابله با دشمن عدم انفعال

مسئولین عزیز ما که در این میدان با شجاعت حرکت میکنند، بدانند تنها راه مقابله‌ی با دشمن وقیح، عزم راسخ و عدم انفعال است؛ اینها باید بتوانند پیام ملّت ایران و عظمت ملّت ایران را در مذاکرات نشان بدهند. همه‌ی ما - هرکدام و در هرجا - کسانی هستیم که به برکت انقلاب اسلامی این توفیق را پیدا کردیم مسئولیّتی داشته باشیم.

۱۳۹۴/۰۲/۳۰ بیانات در دانشگاه افسرى و تربیت پاسداری امام حسین علیه‌السلام

آنها زیاده طلبند!

هرچه یک دولتی، یک ملّتی، مسئولینی در مقابل این دشمن عقب‌نشینی کنند، آنها جلو می‌آیند؛ آنها زیاده‌طلبند؛ آنها جز به استکبار و استعمار و سلطه‌ی بر ملّتها به چیزی قانع نیستند؛ هرچه بتوانند جلو می‌آیند؛ باید دیواره‌ی مستحکمی از عزم و توکّل و اقتدار ملّی در مقابل آنها به‌وجود آورد.

 ۱۳۹۴/۰۲/۳۰ بیانات در دانشگاه افسرى و تربیت پاسداری امام حسین علیه‌السلام

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰
روز پنجشنبه سایت خامنه‌ای دات آی آر، دومین شماره نشریه خط حزب الله را منتشر کرد. در این نشریه مقاله‌ای با عنوان «روش تحلیل مذاکرات هسته‌ای» بدون نام نویسنده، منتشر شد. از آنجا که این یادداشت درباره مهم‌ترین مساله سیاست داخلی، سیاست خارجی و اقتصاد کشور است و با توجه به جایگاه الهام‌بخشی این سایت، نمی‌توان به راحتی از کنار نکات مطرح شده در آن گذشت. خصوصا آنکه دو نکته کلیدی این مقاله از نظر استدلالی ضعف داشته و نتیجه حاصل از آن درست نیست. با توجه به اهمیت مساله خوب است گفتگوهایی درون گفتمانی پیرامون آن نکات صورت گیرد. انشالله دوستان فعال در سایت پویا و پیشرو خامنه‌ای دات آی ار، بر حقیر خرده نگیرند و این نقد دوستانه را فتح بابی برای گفتگوهای بیشتر تلقی کنند.
1.    نویسنده یا نویسندگان در بخشی از این مقاله می‌نویسند:
«مطالعه متن و تدقیق در جزییات آن به تنهایی کفایت بــرای قضاوت دربــاره این پدیده [مذاکرات هسته‌ای] نمی کند. توجه به شــرایط، بازیگران و زمینه ها  و ... خود از عناصر مهم قضاوت و تحلیل این پدیده است.»
درست است که متن توافق‌نامه به تنهایی نمی‌تواند شرایط فعلی و تمامی ابعاد آن را تبیین کند، اما به معنای کم اهمیت بودن آن نیست. بسته به این‌که ما چه چیزی را می‌خواهیم نقد و بررسی کنیم میزان توجه به متن توافق‌نامه و جزییات آن وزن پیدا می‌کند. به نظر حقیر نیز مقطع کنونی مقطع بررسی و نقد عملکرد تیم مذاکره کننده نیست. ما قرار نیست در ۸۰ روز پیش رو که فرصت طلایی تایید یا رد توافق‌نامه است، به بررسی عملکرد تیم مذاکره کننده بپردازیم. الان زمان بررسی خروجی مذاکرات است و عکس نظر نویسنده این مطلب، باید گفت که متن توافق‌نامه برای رسیدن به این نتیجه که آیا توافق جامع مصداق توافق خوب و تامین کننده منافع ملت ایران هست یا نه، کافی است.
الان زمان تشخیص و ارزشگذاری بر خروجی حاصل شده از مسیر مذاکرات دوساله است و مهم‌ترین منبع برای این کار نیز نتیجه مذاکرات که همان متن توافق جامع باشد، هست. پس نباید اهمیت این خروجی که قابلیت بررسی و نقد دارد را کم دانست.
به نظر تاکید رهبر انقلاب بر بررسی دقیق متن توافق‌نامه نیز از همین زاویه قابل درک باشد. بهترین چیز برای اینکه مردم ایران متوجه شوند که آیا مسیر مذاکره مسیر پرفایده یا میسر پر ضرری است، بررسی نتیجه آن است که در قالب توافق جامع نمود پیدا کرده است.
2.    در بخش دیگری نویسنده یا نویسندگان می‌نویسند: « دیدار کارگزاران در حین مذاکــرات بود و بیان این خــط قرمزها در چند سطح کارکرد داشــت: این خطوط در عین حال که باید حافظ دســتاوردها و منافع ملی و حد و اندازه خرج کردن از دارایی های کشــور به حساب می آمد، ابزاری هم در جهت قوت دست تیم مذاکره کننده هنگام مذاکره با مستکبر بود. به عبارت دیگر خطوط قرمز، هدف مذاکره نبود، بلکه بسته به نوع آن،  «ابزار» رسیدن به هدف بود و یا «سپر» حفظ منافع ملی. به همین دلیل این خطوط مانند «مین» عمل نمی کنند که با یک اتفاق و جابجایی بشود به قضاوت مطلق رسید. از سوی دیگر چه بسا ممکن است حتی با حفظ همه آن خطوط هم دستیابی به هدفی که برای مذاکره معین  شده صورت نگیرد.»
مانند این بیان را بارها شنیده‌ایم. خصوصا بعد از بیانیه لوزان و جو تاییدی همگانی که در جامعه و از سوی بیشتر نخبگان سیاسی ایجاد شد. به طور مشخص افراد متعددی که چهره‌های حزب الهی‌ نیز دارند به بیان‌های مختلف تاکید می‌کردند که صحبت‌های رهبر انقلاب در بازه بعد از لوزان، و به طور خاص بیان خطوط قرمز تنها مصرف بیرونی داشته و برای پر کردن دست مذاکره کننده‌ها صورت گرفته است.
به عبارت دیگر این دوستان می‌گویند که این خط قرمز‌ها نه برای رعایت شدن که بلکه برای عبور کردن وضع شده‌اند و این را نوعی تقسیم کار میان رهبر انقلاب و تیم مذاکره کننده می‌دانند. یعنی رهبری فضایی ایجاد کرده است که سایه تهدید و ترک مذاکرات در مسیر مذاکره ایجاد شود و تیم مذاکره کننده با استناد به این فضا از حریف امتیاز بیشتری بگیرد. در نتیجه عدم رعایت خطوط قرمز در مذاکرات به معنی بد بودن نتیجه مذاکرات نیست.
هر تحلیل‌گری در اینکه خطوط قرمز تبیین شده از سوی آقا اثرات مهمی در مسیر مذاکرات داشته، شکی ندارد. اما سوال مهم این است که آیا امتیاز بیشتر گرفتن در مسیر مذاکرات «هدف» بیان خطوط قرمز بوده یا صرفا «اثر» آن.
تفاوت در این است که وقتی صرف گرفتن امتیاز را هدف تبیین خطوط قرمز از سوی رهبری تلقی کنیم، نتیجه می‌شود همین چیزی که دوستان در نشریه نوشته‌اند. یعنی خطوط قرمز تنها سپری برای منافع ملی بوده است. لذا عدم تحقق آنها چیز بدی نیست. به عبارت دیگر ما به مرگ گفته‌ایم تا آمریکا به تب راضی شود!!
اما شفاف بخواهم بگویم این بیان بسیار خطرناک است. خدا را شکر بارها رهبر انقلاب در بیان‌های مختلف تاکید کرده‌اند که دیپلمات نیستند و بیان صریح دارند. اینکه بیانات صریح رهبری را که جایگاه ولی در جامعه اسلامی دارد و مهم‌ترین رسالتش هدایت و رشد جامعه است،‌ حمل بر مصرف بیرونی کنیم و از جامعه بخواهیم که آنها را نادیده بگیرد، فتح باب خطرناکی است که بوی تحریف از آن به مشام می‌رسد.
آیا رهبر انقلاب به این مهم توجه نداشته‌اند که بیان خطوط قرمز آن هم به صورت علنی و صریح و با استفاده از تعابیری همچون «عرض کردم بنده بیانم بیان صریح است، تعبیرات دیپلماسی را بنده خیلی بلد نیستم؛ آنچه ما میگوییم صریح و همین [است‌] که گفتیم؛ این مورد نظر ما است» مهم‌ترین مصرف کننده و مخاطبش جامعه و مردم هستند!
اما خلاف نظر نویسنده یا نویسندگان این مطلب به نظر می‌رسد که خطوط قرمز از سوی رهبر انقلاب با هدف مصرف خارجی وضع نشده است بلکه هدف اصلی آن مصرف داخلی است. مهمترین مصرف آن نیز تبیین ملاک‌هایی برای ارزیابی نتیجه مذاکرات است تا بر اساس آن مردم بتوانند تشخیص دهند که آیا نتیجه مذاکره با آمریکا تامین کننده منافع آنان هست یا نه؟
خوب است دوستان به تاکیدات رهبر انقلاب در ابتدای شروع مذاکرات توجه کنند. ایشان بارها اعلام کردند که مذاکره با آمریکا بدبین هستند و بعید می‌دانند که نتیجه مطلوب مردم از آن حاصل شود. از طرف دیگر این مذاکره را مسیری برای افزایش آگاهی مردم و شناخت بهتر مردم از دشمن خود یعنی آمریکا دانستند.
حال سوال این است، مردم چگونه می‌توانند متوجه شوند که آیا مذاکره فایده داشته و یا نداشته؟ غیر از این است که نیاز به ملاک‌ها و معیارهایی برای ارزیابی نتیجه دارند.
خروجی این مذاکرات بهترین چیزی است که بر اساس آن می‌توان به این سوال جواب داد که آیا مذاکره برای ملت ایران فایده داشته یا خیر؟ ملاک ارزیابی این خروجی نیز خطوط قرمزی است که توسط رهبر انقلاب تعیین شده است.
در نتیجه باید گفت که وظیفه همه آحاد جامعه است که تا حد توان بر اساس ملاک‌های تعیین شده از سوی رهبری که همان خطوط قرمز است، خروجی مذاکرات را ارزیابی کنند و به این جمع‌بندی برسند که آیا توافق‌ جامع مصداق توافق خوب و تامین کننده منافع ملت ایران هست یا نه؟ لذا نباید وزن و اهمیت خطوط قرمز را در نگاه جامعه پایین آورد.

** با توجه به حساسیت این مساله، این مطلب ابتدا در وبلاگ منتشر شده تا جلوی سواستفاده‌های احتمالی گرفته شود. لذا تاکید می‌کنم که این مطلب برای نشریه خاص یا سایت خاصی تهیه نشده است و صرفا دغدغه شخصی نویسنده بوده است.
  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

دیروز بعد از یک دور گفتگوی طولانی، سرانجام ایران و ۵+۱ به جمع‌بندی توافق جامع رسیدند. اتفاقی که همه ناظران آن را تاریخی خواندند.

متن این توافق‌نامه ۱۵۹ صفحه است. متنی بسیار طولانی و البته پیچیده که خواندن و مسلط شدن به آن نیازمند زمان و مطالعه مکرر است. اما به دلیل اهمیت این اتفاق طبیعی است که افراد زیادی تمایل داشته باشند تا متن توافق جامع را مطالعه کنند و در نهایت به تحلیلی درباره آن برسند.
در این مسیر دو نکته به نظر دارای اهمیت است که باید به آنها توجه شود:
- نکته اول این است که متن توافق جامع از نظر فنی با توافق ژنو و بیانیه لوزان متفاوت است. تفاوت اصلی مفصل بودن و تشریح جزییات فراوان در آن است. به عبارت دیگر توافقنامه جامع شفاف و به دور از هرگونه ابهامات احتمالی است. مشخص است تلاش فراوانی شده است تا کمترین ابهام در درون متن باشد. این وضعیت درباره توافق ژنو و لوزان وجود نداشت. در نتیجه تمام کسانی که تمایل دارند درباره این جمع‌بندی تحلیل و نظر ارایه دهند، نباید به تفاسیر و صحبت‌های افراد اصالت بدهند. در زمانی که متن اصلی وجود دارد و گویا نیز هست، دیدگاه‌های افراد و برداشت‌های آنان از توافق جامع، نمی‌تواند مبنای تحلیل شود. 
لذا اگر افراد بخواهند تحلیل درست ارایه بدهند به ناچار باید به سمت مطالعه متن اصلی و تحلیل آن حرکت کنند و خواندن و شنیدن صحبت‌های دیگران راه گشا نخواهد بود. بلکه بیشتر سردرگمی ایجاد می‌کند. متن‌هایی که در طول یک روز گذشته منتشر شده است گویای این مطلب هست.
- نکته دوم که می‌تواند برای کسانی که به دنبال فهم و اشراف پیدا کردن پیرامون توافق جامع هستند، مفید باشد، این است که ضمیمه پنجم توافق نقشه درک درست توافق است. در توضیح باید گفت که متن توافق و ضمایم آن بسیار مفصل و پر از موضوعات مختلف است. برای مثال در بخش‌ تحریم‌ها تمامی تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در بخش‌های مختلف به تفصیل آمده است. لذا با خواندن آنها نمی‌توان به این سوال جواب داد که آیا امتیازها به صورت هم وزن داده و گرفته شده است یا نه؟
در  نتیجه مساله زمان‌بندی و نحوه برداشتن تحریم‌ها و نیز اقداماتی که ایران باید در مقابل آن انجام دهد تعیین کننده وزن توافق است. این مهم در ضمیمه ۵ توافق مستتر شده است.
اما ضمیمه ۵ به دلیل وجود ارجاعات متعدد که به ضمایم دیگر توافق دارد، یک پیچیدگی مضاعف داشته و برای تسلط بر آن نیاز به زمان گذاری جدی دارد که به نظر این سطح از تمرکز در حد و توان رسانه‌ها نیست. برای همین شاید رسانه‌ها نتوانند نقش خود در این داستان را به خوبی ایفا کنند.
پس اگر بخواهیم درک درستی از جمع بندی توافق جامع داشته باشیم اولا به متن اصلی رجوع کنیم و ثانیا با استفاده از ضمیمه پنجم نقشه توافق جامع را درست مطالعه کنیم.
منبع: فردا نیوز

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

گزارش «رمزگشایی از معمای تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای» که تجمیع شده مطالب منتشر شده با همین عنوان است، منتشر شده است. 


فهرست مطالب این گزارش:

چرا مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» معما است؟ 
دو تفسیر از «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای»
تفسیر خوش‌بینانه 
تفسیر بدبینانه
تحریم بانک مرکزی
بانک‌های عامل
بانک سپه  
بانک ملی
بانک صادرات
سوئیفت
تحریم‌های نفتی
بخش تولید نفت
تحریم فروش نفت خام ایران (کاهش صادرات و کاهش خریداران نفت خام ایران)
تحریم دسترسی به درآمد‌های نفتی
شرکت ملی نفت 
تحریم شرکت کشتیرانی ایران
جدول نهایی

برای دانلود گزارش لینک زیر را باز کنید:

دانلود گزارش «رمزگشایی از معمای تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای»

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

جمعه دولت آمریکا در گزارشی ایران را در سال 2014 به عنوان کشور حامی تروریسم تشخیص داده است. در این گزارش 4 کشور حامی تروریسم تشخیص داده شده‌اند. کوبا، سوریه، سودان و ایران 4 کشور حامی تروریسم هستند.

terorism

دلایلی که برای ایران در گزارش آمده است شامل حمایت از گرو‌ه‌های فلسطینی، گروه‌های شبه نظامی عراقی، حزب الله لبنان و ... است.

اهمیت این گزارش در این است که برای رفع تحریم‌های مرتبط با موضوع تروریسم لازم است که ایران از لیست کشورهای حامی تروریسم خارج شود.

پی‌نوشت:

گزارش نیویورک تایمز

گزارش دولت آمریکا

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

چند روز پیش و در مراسم روز محیط زیست، رئیس جمهور در تبیین اهمیت برداشته شدن تحریم‌ها اینگونه گفتند:« ما وقتی می‌گوییم باید تحریم‌های ظالمانه رفع شود بعضی‌ها چشمان‌شان زیاد نچرخد. تحریم‌های ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانک‌ها احیا شوند. آنها که ملت ما را تحریم کرده‌اند ظلم بزرگی مرتکب شده‌اند اما عده‌ای در داخل هم نمی‌دانستند تحریم چیست.»

 
  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

سایت الف کار خوبی کرده و خلاصه‌ای از حرف‌های سناتورهای آمریکا را منتشر کرده است. نکات مهم به نظرم این موارد است:

سناتور منندز (MENENDEZ):

 - مهمترین موضوع در توافق نهایی مساله چگونگی کاهش تحریمهاست. دولت آمریکا میخواهد تخفیفهایی در تحریمها قائل شود. اما برای ما مساله تحریمها فراتر از موضوع هسته ای ایران است. چرا آنها مجبور شدند بازگردند و روی صندلی مذاکره بشینند؟ پاسخ مشخص است: تحریمهایی که توسط کنگره آمریکا طراحی و اعمال شد. بنابر این اگر قرار باشد کاهشی در تحریمها هم رخ دهد باز این کنگره است که باید در این زمینه اعمال نظر نماید. من به عنوان یکی از طراحان این تحریمها اعلام میکنم که با تعلیق کلی تحریمها توسط دولت و بدون نظر کنگره مخالفم. پیامی که باید با قدرت به ایران بفرستیم این است که تحریمها یک امتیازی نیست که ما بخواهیم در قبال امضای توافق نهایی به ایران بدهیم!

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

اشاره: این متن حاصل گفتگو با نشریه بسیج دانشجویی دانشگاه شریف است. قرار بود که در هفته‌های گذشته منتشر شود. به دلیل مفصل بودن انشالله در چند بخش در اینجا منتشر می‌شود. این بخش سوم است.

-    اختلاف شدیدی که بین قرائت های مختلف بیانیه لوزان هست، یعنی بیانیه لوزان که گفته می شود قالب یک پیش فهم مشترک است، اما با این اختلافاتی که در خودش دارد یک تناقضی است با مفهوم اشتراک. شما چطور این را تفسیر می کنید؟
ببینید ما با سه تا متن مواجه هستیم یکی متن رسمی قابل استنادی است که بیانیه است. فارسی و انگلیسی  آن هم فرقی نمی کند باهم. یک متن غیر رسمی هم هست که گویا از سمت وزارت امور خارجه به رسانه های داخلی داده شده و یکی هم متنی است که امریکا به عنوان بیانیه منتشر کرده. آن چیزی که فعلا باید محل استناد و تحلیل باشد به نظر من بیانیه است و نکات مهم زیادی برای بحث دارد. هر چند نباید نسبت به بقیه هم بی تفاوت بود و آنها هم باید مد نظر قرار بگیرند. 

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

رهبر انقلاب در در دانشگاه امام حسین علیه‌السلام درباره موضوع بازرسی و احتمال صحبت بازرسان با دانشمندان هسته‌ای و غیرهسته‌ای تاکید کردند: «میگویند بایستی ما بیاییم با دانشمندان شما مصاحبه کنیم یعنی در واقع بازجویی کنیم. ما اجازه نمیدهیم به حریم دانشمندان هسته‌ای ما و دانشمندان در هر رشته‌ی حسّاس و مهمّی، اندک‌اهانتی بشود. من اجازه نمیدهم بیگانگان بیایند با دانشمندان ما، با فرزندان برجسته و عزیز ملّت ایران که این دانش گسترده را به اینجا رسانده‌اند، بخواهند بنشینند حرف بزنند.»

این موضع رهبر انقلاب علاوه بر آنکه در صحنه سیاسی و سیاست خارجی خصوصا مذاکرات اثرگذار است، در مساله مهم توسعه علم و فناوری کشور نیز اثرگذار خواهد بود.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

اشاره: این متن حاصل گفتگو با نشریه بسیج دانشجویی دانشگاه شریف است. قرار بود که در هفته‌های گذشته منتشر شود. به دلیل مفصل بودن انشالله در چند بخش در اینجا منتشر می‌شود.

- باز نکته ای که رهبری اشاره کردند ادبیاتی بود که ایشان در مورد موضوع رفع تحریم ها به کار بردند که تحریم‌ها جز مذاکرات است نه نتیجه مذاکرات. تحلیل خودتان را در این باره بفرمایید .
برای اینکه یک تحریمی برداشته شود دو گام متصور است، همانطوری که در زمان اعمال تحریم ها هم همین دو گام برداشته شد. گام اول گام حقوقی و قانونی است و گام دوم اجرای قانون است. در اعمال تحریمها اینطوری رفتار می‌شود یک قانونی مصوب می شود بعد چند ماه زمان داده می شود تا در مرحله اجرا خودش را نشان دهد. یعنی نهادهای اجرایی بیایند و این قانون را اجرا کنند. خب در لغو تحریم ها این را می شود متصور بود. یعنی در خود توافق مواردی بیاید و مصوب بشود و مورد اجماع قرار بگیرد که لغو حقوقی تحریم ها باشد. اما الان آن چیزی که بحث می‌شود این نیست؛ اینها گفتند که ما اولا زیرساخت حقوقی را دست نمی زنیم یعنی قوانین سر جا خود هست. هم در ژنو بحث شده بود و هم الان در بیانیه لوزان.

  • مسعود براتی
  • ۰
  • ۰

اشاره: این متن حاصل گفتگو با نشریه بسیج دانشجویی دانشگاه شریف است. قرار بود که در هفته‌های گذشته منتشر شود. به دلیل مفصل بودن انشالله در چند بخش در اینجا منتشر می‌شود.

مقام معظم رهبری در سخنرانی ابتدای سال، چهار نکته اساسی و خیلی مهم در مورد موضوع تحریم ها فرمودند. یکی از نکاتی که خیلی توجه داشتند و صراحتا گفتند اینکه آمریکا به مذاکرات هسته‌ای بسیار احتیاج دارد و در ادامه فرمودند که مخالفت‌های طرف جمهوری‌خواه در آمریکا به خاطر این است که نگذارند طرف دموکرات این امتیاز رو به نفع خودش تمام کند ضمن اینکه در توافقی که صورت میگیرد دو طرف برای توافق میایند یک سری نیازها را رفع کنند. مذاکره و توافق برای رفع نیاز طرفین صورت میگیرد. نیاز ایران در مذاکرات مشخص است. برای رفع تحریم‌ها، رفع قطعنامه‌های شورای امنیت، عده ای هم که میگویند برای شکستن جو جهانی علیه ایران.
علت رقابت و احتیاج طرف امریکایی مذاکره چیست؟ امریکا چه احتیاجی به مذاکره دارد؟

  • مسعود براتی